Խուլությունը խոչընդոտ չէ գիտելիքների համար. ինչպես են Հայաստանում սովորում լսողության խնդիրներ ունեցող երեխաները

ԵՐԵՎԱՆ, 3 մարտի. /Նովոստի-Արմենիա/. Մարտի 3-ը Լսողության պահպանման միջազգային օրն է, որի նպատակն է բարձրացնել մարդկանց տեղեկացվածությունը խուլության կանխարգելման և լսողության պահպանման կարևորության մասին: Ըստ ԱՀԿ-ի տվյալների՝ աշխարհի բնակիչների 5% -ը լսողության խնդիրներ ունեն, այսինքն՝ ավելի քան 466 միլիոն մարդ, որից 34 միլիոնը երեխաներ են:

«Նովոստի-Արմենիա» գործակալության թղթակիցը նյութեր է պատրաստել այն մասին, թե ինչպես է կազմակերպվել հանրապետությունում տարբեր ծանրության լսողության խնդիրներ ունեցող երեխաների կրթությունը:

Ինչպես գործակալությանը տված հարցազրույցում հայտնել է Հանրապետական մանկավարժահոգեբանական կենտրոնի տնօրեն Անի Մելիքսեթյանը, Հայաստանում հիմնական դպրոց հաճախող լսողության խնդիրներ ունեցող երեխաները հատուկ փորձագիտական աջակցություն են ստանում կրթական գործընթացին լիարժեք ինտեգրվելու համար:

Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կողմից գործակալությանը տրամադրված տվյալներով՝ լսողության խնդիրներ ունեցող 322 աշակերտ սովորում է Հայաստանի հիմնական դպրոցներում: Դրանցից 37-ը լսողության մեղմ խանգարում ունեն, 57-ը`ծանր և 133-ը` խորը:

Ներառական կրթություն. Գործնականում

Մելիքսեթյանն ասաց, որ անհրաժեշտ ծառայություններն առաջարկվում են դպրոցական, մարզային և հանրապետական մակարդակներով:

«Դպրոցական մակարդակում օգնություն է ցուցաբերում փորձագիտական օժանդակ խումբը: Եթե դպրոցի աշխատակազմում չկան խուլ ու համրերի ուսուցիչներ կամ այլ մասնագետներ, ապա ուսումնական հաստատության ղեկավարությունը կամ երեխայի ծնողները կարող են կապվել մարզային մանկավարժական և հոգեբանական կենտրոնի հետ և համաձայնեցնել ժամանակացույցը և օգնության չափը»,- ասաց նա:

Ըստ նրա, խուլ և թույլ լսողությամբ երեխաների կրթական գործընթացն իրականացնելու համար կազմվում է անհատական պլան, որի համաձայն ձեռնարկվում են անհրաժեշտ միջոցառումներ, որպեսզի ուսանողը կրթական գործընթացում ներգրավվի իր հնարավորություններին համապատասխան:

Ինչպես ասաց Մելիքսեթյանը, որպեսզի աշակերտը կարողանա ընկալել ուսումնական նյութը, նրան նստեցնում են առջևի նստարանին՝ աջ կողմում, մեջքով`դեպի պատուհանը: Այսպիսով, նա կարող է տեսնել իր բոլոր դասընկերներին և միանալ կրթական գործընթացին, որի հիմնական մասը կատարվում է գրատախտակի վրա:

Այս դեպքում ուսուցիչը պետք է միշտ ներկայացնի նոր թեման՝ կանգնելով դեմքով դեպի դասարանը: Թելադրություններ գրելիս աշակերտին պետք է նախապատրաստել արտածական գործիքներով`ցույց տալ նկարներ, քարտեր, նախապես ծանոթացնել տեքստին:
«Թեմայի հաջող ընկալման համար անհրաժեշտ է գործընթացում ներառել համակարգիչներ, խաղալիքներ, նկարներ, վերահսկել լսողական սարքի սարքինությունը»,- ասաց նա:

Հիմնական խնդիրները

Բացի այդ, 5-18 տարեկան երեխաները, ովքեր ունեն լսողության խոր և ծանր խնդիրներ, վերապատրաստվում են լսողության խնդիրներ ունեցող երեխաների հատուկ կրթահամալիրում:
Ինչպես գործակալությանը հայտնեց հաստատության տնօրեն Լուսինե Բաբայանը, այս հաստատության է հաճախում 118 երեխա: «Մենք տրամադրում ենք միջնակարգ կրթություն` նախապատրաստական դասերից մինչև 12-րդ դասարան`հատուկ ծրագրով՝ օգտագործելով ժեստերի մեթոդաբանությունը»,- ասաց նա:
Միաժամանակ, որպես կարևորագույն խնդիրներ, Բաբայանը մատնանշեց լսողության խնդիրներ ունեցող աշակերտների համար հատուկ գրականության բացակայությունը:

«Նրանք սովորում են նախարարությունների կողմից հաստատված դասագրքերով, բովանդակությունն ու ուսումնական նյութը համապատասխանեցվում են յուրաքանչյուր աշակերտի անհատական կարողությունների` ուսումնական պլանին համապատասխան»,- ասաց դպրոցի տնօրենը:
Ըստ նրա, խուլ ու համրերի ուսուցիչների համար շատ քիչ դասագրքեր կան հայերեն. 2007 թվականից ի վեր հրատարակվել է ընդամենը 6 դասագիրք, 7 ուսուցողական ձեռնարկ և մի քանի ժեստերի լեզվով բառարաններ:-0-