Ի՞նչ պետք է իմանալ ԱՊՊԱ–ի նոր կանոնների մասին

ԵՐԵՎԱՆ, 6 նոյեմբերի./Նովոստի–Արմենիա/. Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոն օրերս հաճելի լուր է հայտնել, ըստ որի` նոյեմբերի 2–ին հանրապետությունում հաստատված է ԱՊՊԱ–ի ոլորտում համաձայնեցված հայտարարագրի նոր ձևը։ Ինչպես հայտնի է, փոխվել են որոշ ձևաչափեր ավտոքաղաքացիական պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրման ինստիտուտի (ԱՊՊԱ) ներդրման պահից, որը գործում է Հայաստանում 2011թ.–ի հունվարի 1–ից։ Մասնավորապես, 2016թ.–ի մարտի 4–ից ՃՏՊ–ի մասնակիցների համար սահմանվել էր ունեցվածքային պահանջների սահմանաչափ` մինչև 50 հազար դրամ (մոտ 100 դոլար), ավելի ուշ պահանջների սահմանաչափն աճեց` մինչև 100 հազար դրամ։   

Որո՞նք են համաձայնեցված հայտարարագրի առավելությունները 

Համաձայնեցված հայտարարագրով վթարի գրանցման գործընթացը բավական պարզ և մատչելի է, այն իրականացվում է վարորդների կողմից ինքնուրույն, որի դեպքում անհրաժեշտ չէ սպասել ոչ ոստիկանության, ոչ էլ ապահովագրական ընկերության ներկայացուցիչների՝ վթարի վայր ժամանմանը կամ վերջինների կողմից որևէ գործողությունների կամ միջամտությունների իրականացմանը կամ վերջիններից որևէ համաձայնության ստացմանը։ Տվյալ դեպքում անհրաժեշտ է միայն վթարը տեղի ունենալուց 40 րոպեի ընթացքում տեղի ունեցածի մասին հեռախոսով տեղեկացնել ապահովագրական ընկերությանը։ Համաձայնեցված հայտարարագրով վարորդները գործնականում կարող են ոչ ավել, քան 10 րոպեի ընթացքում ինքնուրույն գրանցել ավտովթարը և վերականգնել ճանապարհի երթևեկելի մասը՝ այդպիսով վթարի հետևանքով չստեղծելով ավելորդ խցանումներ։ 

Միաժամանակ Ավտոապահովագրողների բյուրոն կոչ է անում բոլոր վարորդներին և ավտոսեփականատերերին փաստաթղթից մի քանի տպված օրինակ մշտապես պահել ավտոմեքենաներում, ընդ որում՝ նշվում է, որ համաձայնագիրը անհրաժեշտ է տպել մեկ թերթի վրա՝ թղթի մի կողմում տպելով հայտարարագրի դիմերեսը, իսկ մյուս կողմում՝ դարձերեսը (լրացման հրահանգը): Համաձայնագրի նոր ձևը հասանելի է Բյուրոյի կայքում` հետևյալ հղմամբ։ 

Ինչպե՞ս լրացնել ԱՊՊԱ հայտարարագիրը 

Այս տարվա նոյեմբերի 2–ից ուժի մեջ մտած փոփոխությունները ոչ միայն դյուրացրել են հայտարարագրի լրացման գործընթացը, այլև հնարավորություն է ընձեռվել այն լրացնել էլեկտրոնային եղանակով։ Դա կարելի է անել ինչպես Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի կողմից մշակված և հաստատված բջջային հավելվածի միջոցով, այնպես էլ տեխնիկական այլ միջոցների օգնությամբ։ Հիմա ԱՊՊԱ–ի էլեկտրոնային ձևակերպման որոշումը դեռ լրամշակվում է, սակայն ծրագրվում է, որ նման ձևաչափն արդեն առաջիկայում հասանելի կլինի։ Փոփոխությունները մշակվել են Կենտրոնական բանկի կողմից` թվային տեխնոլոգիաների ներդրման հաշվին փաստաթղթաշրջանառությունը դյուրացնելու համար։ Բացի այդ, կարգավորվում են նաև գործող կանոնակարգերի որոշ դրույթներ, որոնք կկիրառվեն Ավտոապահովագրողների բյուրոյում հավանություն ստանալուց հետո։ 

Ինչպիսի՞ն է վթարի գրանցման մեխանիզմը

Համաձայնեցված հայտարարագրով ավտովթարի գրանցումը հնարավոր է միայն մի շարք պայմանների պահպանման դեպքում, մասնավորապես, եթե ավտովթարում ներգրավված է միայն երկու ավտոմեքենա, որոնցից առնվազն մեկն ունի գործող ԱՊՊԱ պայմանագիր, ավտովթարի արդյունքում վնաս է պատճառվել միայն այդ ավտոմեքենաներին, ավտովթարում ներգրավված վարորդներից մեկն ամբողջությամբ ընդունել է վթարում իր մեղավորությունը, տուժող վարորդի կողմից վնաս պատճառողից ակնկալվող վնասի հատուցման չափը չի գերազանցում 100 հազար ՀՀ դրամը: Նման պայմաններին բավարարող վթարների դեպքում վարորդները պետք է որևէ կերպ՝ այդ թվում ցանկացած հեռախոսի միջոցով առնվազն երեք անգամ լուսանկարահանեն (տեսանկարահանում) վթարում ներգրավված ավտոմեքենաները: Ընդ որում, լուսանկարահանումը (տեսանկարահանումը) պետք է կատարվի այնպես, որպեսզի լուսանկարներն (տեսանյութն) առնվազն արտացոլեն ավտոմեքենաների հետվթարային փոխադարձ դիրքերը և վթարի հետևանքով դրանցից յուրաքանչյուրի ընդհանրական վնասվածքները։ Այսինքն` առնվազն մեկ լուսանկարում (կադրում) պետք է լինեն վթարված երկու ավտոմեքենաները միաժամանակ: Դրանից հետո անհրաժեշտ է լրացնել համաձայնեցված հայտարարագիրը և ստորագրել այն, հայտարարագիրը ստորագրելուց անմիջապես հետո վարորդները պետք է ազատեն ճանապարհի երթևեկելի մասը, որպեսզի չստեղծեն վթարով պայմանավորված խցանումներ։ Ճանապարհի երթևեկելի մասը վերականգնելուց հետո, բայց ոչ ուշ, քան վթարը տեղի ունենալուց 40 րոպեի ընթացքում, մեղավոր վարորդն իր վարած ավտոմեքենայի ԱՊՊԱ վկայագրի վրա նշված հեռախոսահամարով տեղի ունեցած վթարի մասին պետք է տեղեկացնի ապահովագրական ընկերությանը՝ պատասխանելով վերջինի հարցադրումներին, որոնք կարող են վերաբերել բացառապես համաձայնեցված հայտարարագրում լրացված տեղեկատվությանը։ Ապահովագրական ընկերությանը հեռախոսով տեղեկացնելուց հետո վարորդներն իրենց մեքենաներով պետք է հեռանան վթարի վայրից։

Մի փոքր վիճակագրություն 

Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի տվյալներով, 2019թ.–ի հունվարի 1–ի դրութայմբ երկրում կա 508 297 միավոր տրանսպորտային միջոց` ԱՊՊԱ գործող պայմանագրով։ ԱՊՊԱ կնքված պայմանագրերի թիվը 2019թ.–ի հունվարի 1–ի դրությամբ կազմել է 902 365 (11,4%–ի տարեկան աճ), իսկ ապահովագրավճարների ծավալը կազմել է 19,6 մլրդ դրամ (5,5%–ի տարեկան աճ)։ Պայմանագրերի ընդհանուր թվից 17 550–ը (1.9%) կնքվել է էլեկտնորային եղանակով։ 

Նյութը պատրաստվել է ԱՄԻ «Նովոստի–Արմենիա»–ի և ՀՀ կենտրոնական բանկի Սպառողների շահերի պաշտպանության և ֆինանսական կրթման կենտրոնի (www.abcfinance.am) «Ֆինանսական գրագիտություն» համատեղ նախագծի շրջանակում:-0-