ԵՐԵՎԱՆ, 12 հունիսի./Նովոստի–Արմենիա/. Կորոնավիրուսի համավարակը ստիպեց մարդկանց վերանայել սեփական ծախսերը և լուրջ վերաբերվել դրանց պլանավորմանը։ Քանի դեռ փոձագետները հաշվարկում են COVID-19–ի հասցված տնտեսական վնասը, ֆինանսական դժվարությունների առջև կանգնած քաղաքացիները մտածում են վարկ վերցնելու շուրջ։
Загружается новость ... "Лево"
Սակայն վարկ վերցնելուց առաջ, պետք է լավ մտածել, թե արդյոք հետագայում ի վիճակի կլինեք վճարել վարկային պարտավորությունները։ Չէ՞ որ արդեն հիմա պարզ է, որ համավարակից հետո կսկսվի տնտեսության կայունացման երկարատև ժամանակաշրջան, և հետևաբար, բնակչության մեծ մասի մոտ, ամենայն հավանականությամբ, չի լինի եկամուտների կտրուկ աճ։
«Նովոստի–Արմենիա» գործակալությունը փորձել է պարզել, թե վարկերը որքանով կարող են օգնել համավարակի հետևանքով առաջացած խնդիրները լուծելու համար։
Բացասական կողմեր
Հանգամանքների բերումով մարդիկ հաճախ իրենց կարճաժամկետ ֆինանսական պահանջմունքները լուծում են վարկերի միջոցով։ Սակայն երբեմն, չհաշվարկելով սեփական հնարավորությունները, խրվում են պարտքերի մեջ` վատացնելով ֆինանսական վիճակը։ Պետք չէ մոռանալ, որ ցանկացած պարտքով գումար ենթադրում է հավելավճար։
Բացի այդ, համավարակի պատճառով ներդրված սահմանափակումների ֆոնին հնարավոր են եկամուտների կրճատումներ կամ չնախատեսված ծախսեր, ինչի հետևանքով վարկի առաջին վճարը կարող է շատ մեծ բեռ դառնալ առանց այդ էլ ֆինանսական դժվարություններ ունեցող ընտանեկան բյուջեի համար։
Ծրագրերի շտկում
Հարկավոր է շտկել երկարաժամկետ և առաջիկա ծախսերը, մանրամասն ուսումնասիրել ծախսերը և որոշել, թե ինչպես պետք է վարվել հետագայում։ Ազնիվ խոսակցությունը սեփական անձի հետ լավագույն բանն է ստեղծված իրավիճակում։ Դուք պետք է ընդունեք պատասխանատու որոշումներ` հենվելով միայն սեփական ռեսուրսների վրա։
Վարկ վերցնելուց առաջ պետք է հասկանալ, թե որքանով է այն անհրաժեշտ, և կարող ե՞ք արդյոք առանց դրա: Կորոնավիրուսի համավարակի նոր իրականության պայմաններում վերլուծեք եկամուտի բոլոր աղբյուրները, համեմատեք ամսավճարի չափի հետ՝ հաշվի առնելով պարտքի մարումը։ Մեր նախորդ նյութերից դուք արդեն գիտեք, որ վարկ կարելի է վերցնել միայն այն բանկում, որտեղ վարկավորման ամենահարմար պայմաններն են և միայն այն դեպքում, եթե դրա մարման համար դուք կարող եք ամսական հատկացնել ընտանեկան բյուջեյի առնվազն 20-30%-ը։
Բացի այդ, եթե դուք վարկային արձակուրդի հույս ունեք, որը բանկը կարող է ձեզ տրամադրել ճգնաժամի պայմաններում, հաշվի առեք, որ վճարումների հետաձգման հարցը բանկի առավելությունն է, և այն կարող է մերժվել։
Հնարավորությունների և եկամուտների հաշվարկ
Վարկ ստանալու համար բանկ դիմելուց առաջ պետք է հաշվել ֆինանսական բոլոր հնարավորություններն ու եկամուտները՝ հաշվի առնելով կորոնավիրուսի տարածման և հնարավոր սահմանափակումների վատագույն սցենարը։
Փորձեք ատասխանել հետևյալ հարցերին.
- կարո՞ղ եք ապահովել ձեր ներկա պահանջների անխափան ֆինանսավորումը
- դրանց ոչինչ չի՞ սպառնում
- ձեզ աշխատանքից ազատում սպառնո՞ւմ է
- կդիմանա՞ ձեր բիզնեսը տնտեսական գործունեության խիստ սահմանափակումների պայմաններում
Ինչի՞ համար հաստատ չարժե վարկ վերցնել
Ընդհանուր առմամբ, փորձագետներն այսօր խորհուրդ են տալիս հրաժարվել վարկ վերցնելու գաղափարից։ Նրանք համարում են, որ հիմա պետք է զգալիորեն կրճատել սպառումը և որքան հնարավոր է շատ գումար կուտակել պահուստային ֆոնդում։
Տնտեսագետները նաև խորհուրդ չեն տալիս վարկ վերցնել թանկարժեք իրեր՝ նոր ավտոմեքենա կամ անշարժ գույք գնելու համար: Փակ սահմանների պայմաններում մեքենաների և անշարժ գույքի գները դեռևս կայուն չեն, ինչը ենթադրում է չարդարացված ծախսեր՝ պահանջարկի նվազման դեպքում:
Չհիմնավորված են նաև հեղինակավոր կրթական հաստատություններում ուսման համար վարկերը, առավել ևս, եթե դրանք իրականացվելու են հեռավար եղանակով:
Խելամիտ չէ նաև նոր վարկ վերցնել` ավելի վաղ վերցված վարկերի մարման համար: Հատկապես պետք է զգուշանալ միկրովարկերից:
Խստիվ խորհուրդ չի տրվում վարկ վերցնել արտարժույթով, չէ՞ որ տնտեսական ճգնաժամի պայմաններում հնարավոր է հայտնվել բավականաչափ ծանր վիճակում տարադրամի փոխարժեքի հնարավոր աճի պատճառով:
Ինչ անել, եթե, ամեն դեպքում, որոշել եք վարկ վերցնել
Եթե ամեն դեպքում որոշել եք վարկ վերցնել, մի զլացեք և ուշադրությամբ կարդացեք վարկային պայմանագիրն ամբողջությամբ: Դուք արդեն գիտեք, որ հատուկ ուշադրություն է պետք դարձնել բանկի կողմից միակողմանի կարգով տոկոսադրույքի փոփոխման կետին պայմանագրի կնքումից հետո չխաբնվելու համար:
Բացի այդ, ուշադիր ծանոթացեք, թե որ դեպքում է նախատեսվում (կամ չի նախատեսվում) վճարման հետաձգում, ինչպես նաև որքան է վարկի սպասարկման լրացուցիչ միջնորդավճարը, մասնավորապես, հայտի դիտարկման, հաշվի սպասարկման և վարկի հետ կապված այլ գործառնությունների համար: Նոր իրականության դեպքում պետք է ուշադիր ուսումնասիրել ֆորս մաժորային իրավիճակում նախատեսվող պարտավորությունները:
Եվ այսպես, արժե՞ վարկ վերցնել
Ամեն մեկն ինքն է որոշում վերցնել վարկ, թե ոչ` իր հնարավորություններին համապատասխան: Վարկ վերցնելուց առաջ պարզապես մտածեք արդարացվա՞ծ է արդյոք վարկ վերցնելու ռիսկը համավարակի անկանխատեսելիության պայմաններում և կարո՞ղ է արդյոք այն բարելավել ձեր ֆինանսական դրությունը, թե՞ այն ավելի անկայուն կդարձնի:
Նյութը պատրաստվել է ԱՄԻ «Նովոստի–Արմենիա»–ի և ՀՀ կենտրոնական բանկի Սպառողների շահերի պաշտպանության և ֆինանսական կրթման կենտրոնի (www.abcfinance.am) «Ֆինանսական գրագիտություն» համատեղ նախագծի շրջանակում։–0–
