ԵՐԵՎԱՆ, 15 նոյեմբերի./Նովոստի-Արմենիա/. Երբևէ մտածե՞լ եք սեփական բիզնես հիմնելու մասին: Եթե՝ այո, ապա մտածեք անհատ ձեռներեցության (ԱՁ) մասին: «Նովոստի-Արմենիա» գործակալությունը պատմում է, թե ինչ է ԱՁ-ն, ինչպես կարելի է դառնալ անհետ ձեռներեց և ինչ պետք է անել:
Ի՞նչ է ասում օրենքը
«Անհատ ձեռներեցության մասին» օրենքի համաձայն, անհատ ձեռներեց կարող են լինել Հայաստանի Հանրապետության գործունակ քաղաքացիներն ու օտարերկրացիները, ինչպես նաև առանց քաղաքացիության անձինք, որոնք օրենքով իրավունք ունեն զբաղվել ձեռնարկատիրական գործունեությամբ:
Նման գործունեությամբ զբաղվելուց և որևէ բան ձեռնարկելուց առաջ պետք է իմանալ ԱՁ-ի առավելություններն ու թերությունները, հաշվի առնել տարբեր գործոնները և իրականացնել համապատասխան վերլուծություն:
ԱՁ-ի առավելությունները.
• ԱՁ-ն հեշտ է բացել և կասեցնել
• Ստացված եկամուտն ամբողջությամբ կախված է միայն ձեռնարկատիրոջ ջանքերից
• Անհատ ձեռներեցը եկամտի միակ ստացողն է
• Ամբողջական վերահսկողություն որոշումների ընդունման և բիզնեսի կառավարման հարցում
• ԱՁ-ն ունի հարկային առավելություններ
• Բիզնեսի զարգացման հնարավորություններ, քանի որ անհատ ձեռներեցը կարող է վարձակալել աշխատողների:
ԱՁ-ի թերությունները.
• Բիզնեսի շարունակականության խնդիր: Եթե բիզնեսը վարում է մեկ անձ, նրա հիվանդության դեպքում եկամուտ չի լինի
• Որպեսզի բիզնեսը շահութաբեր լինի, անհատ ձեռներեցը պետք է տիրապետի բազմաթիվ գործունեության՝ սկսած ապրանքների կամ ծառայությունների արտադրությունից մինչև դրանց իրացում
• Բիզնեսի սեփականատերն ունի սահմանափակ կապիտալ և անսահմանափակ պատասխանատվություն
• ԱՁ-ն հարմար չէ լայնածավալ գործառնությունների համար:
Ինչպե՞ս գրանցել բիզնեսը
Եթե դուք, դիտարկելով բոլոր դրական և բացասական կողմերը, այնուամենայնիվ, որոշել եք դառնալ անհատ ձեռներեց, ապա պետք է գրանցեք ձեր բիզնեսը: Անհատ ձեռնարկատիրոջ հաշվառումը կամ պետական գրանցումն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության աշխատակազմի Իրավաբանական անձանց պետական ռեգիստրի գործակալության ցանկացած սպասարկման գրասենյակ՝ անկախ անհատ ձեռնարկատիրոջ գործունեության վայրից:
Պետական գրանցման համար անհրաժեշտ կլինի Գործակալություն ներկայացնել անձնագիր և դրա պատճենը, ինչպես նաև 3000 դրամի չափով պետական տուրքի վճարման անդորրագիրը, որը պետք է փոխանցվի գանձապետական հաշվին։
Կողմնորոշվեք հարկման համակարգի հարցում: Շատ դեպքերում անհատ ձեռնարկատերերն ընտրում են պարզեցված հարկման տարբերակը: Հատկանշական է, որ այս փուլը թույլատրվում է անցնել գրանցման ընթացքում։ Այնուամենայնիվ, ավելի լավ է կողմնորոշվել, երբ դիմում եք: Պետական գրանցման համար անհրաժեշտ դիմումը կկազմվի Գործակալության աշխատակցի կողմից՝ ձեր ներկայացրած փաստաթղթերի հիման վրա: Ահա և վերջ, որպես անհատ ձեռնարկատեր ձեր գրանցման ընթացակարգն ավարտված է:
Ինչի՞ց սկսել: Բիզնես գաղափարից
Այժմ, երբ ուսումնասիրել եք հարցի իրավական կողմը, պետք է մտածել գործնական բաղադրիչի մասին։ Ինչպես նշում են փորձառու ձեռներեցները, ցանկացած բիզնես նախագիծ սկսվում է գաղափարից։ Դուք կարող եք օգտագործել ձեր սեփական գաղափարը՝ հաշվի առնելով ձեր կյանքի փորձը, մասնագիտությունն ու նախասիրությունները։ Օրինակ, եթե ուսուցիչ եք, կարող եք կրկնուսուցում իրականացնել, այդ թվում՝ առցանց։ Եթե ունեք հոբբի, որը սիրում եք, կարող եք այն դրամայնացնել որպես անհատ ձեռներեց: Եթե դուք «գլուխ եք հանում» կենցաղային հարցերից, կարող եք առաջարկել ձեր ծառայությունները վերանորոգում կատարելու համար: Կարող եք նաև ընտրել ձեզ հետաքրքրող գաղափարը համացանցում, որտեղ կան բազմաթիվ կայքեր, որոնք առաջարկում են բիզնես գաղափարներ սկսնակների համար, այդ թվում՝ նվազագույն ներդրումներով:
Շուկայի վերլուծություն
Գաղափարի հարցում կողմնորոշվելուց հետո պետք է պարզել, թե որքանով են պահանջված ձեր ծառայություններն ու ապրանքները, ինչպիսին է մրցակցությունը այն ոլորտում, որտեղ պատրաստվում եք աշխատել, և ինչպես եք տարբերվելու մրցակիցներից: Միևնույն ժամանակ մտածեք, թե ինչ ծախսեր եք ակնկալում և ինչ եկամուտների վրա կարող եք հույս դնել։ Կազմեք ինքնատիպ բիզնես պլան՝ ձեզ համար, ոչ թե բանկի կամ ներդրողի: Այդկերպ ձեզ համար ավելի հեշտ կլինի որոշել՝ արժե՞, արդյոք, զբաղվել ընտրված բիզնես գաղափարով։
Բիզնեսի համար գումարի որոնում
Ցանկացած բիզնեսում, նույնիսկ ամենափոքրում, պետք է գումար ներդնել: Լավ է, եթե ունեք խնայողություններ կամ կարող եք գումար վերցնել հարազատներից մեկնարկային կապիտալի համար: Անցկացրեք ձեր ունեցվածքի աուդիտ, գուցե ինչ-որ բան կարելի է վաճառել կամ հանձնել վարձով: Բիզնես սկսելու համար վարկեր վերցնելը շատ անցանկալի է, քանի որ հայտնի չէ, թե ինչպես կընթանա ձեր բիզնեսը, իսկ վարկային փոսի մեջ ընկնելու հավանականությունն այս փուլում բավականին մեծ է:
Նյութը պատրաստվել է ԱՄԻ «Նովոստի–Արմենիա»– ի և ՀՀ կենտրոնական բանկի Սպառողների շահերի պաշտպանության և ֆինանսական կրթման կենտրոնի (
www.abcfinance.am) «Ֆինանսական գրագիտություն» համատեղ նախագծի շրջանակում։-0-