Համավարկառու կամ երաշխավոր․ ու՞մ ընտրել՝ վարկ ձևակերպելիս

ԵՐԵՎԱՆ, 10 հոկտեմբերի․/Նովոստի–Արմենիա/․ Ցանկանում եք բանկից վարկ վերցնե՞լ, բայց այնտեղ պահանջում են լրացուցիչ երաշխիքներ երաշխավորի կամ համավարկառուի տեսքով։ Չգիտեք՝ ու՞մ ներգրավել՝ համավարկառուի, թե երաշխավորի։ «Նովոստի–Արմենիա» գործակալությունը կպարզի յուրաքանչյուր տարբերակի նրբություններն ու ռիսկերը։

Ովքե՞ր են համավարկառուն ու երաշխավորը

Համավարկառուն ձեր ֆինանսական գործընկերն է: Նա վարկ է վերցնում ձեզ հետ հավասար և կրում է նույն պատասխանատվությունը: Եթե դուք չեք կարողանում մարել, նա է մարում: Համավարկառուն ամենից հաճախ ներգրավվում է երկարաժամկետ պայմանագրերում կամ չափազանց մեծ վարկային գումարների դեպքում: Եթե վարկային պարտավորությունները չափազանց մեծ են մեկ վարկառուի համար, ներգրավվում է երկրորդ վարկառուն:

Երաշխավորն այն անձն է, որը համաձայնվում է ստանձնել պարտավորություններ՝ կապված այն անձի վճարումների, հաշվարկների և համաձայնագրերի հետ, որի համար նա երաշխավորում է: Երաշխավորի հիմնական պարտականությունն է մարել անվճարունակ պարտապանի պարտքը՝ տոկոսների, միջնորդավճարների, տույժերի, տուգանքների և այլ հնարավոր ծախսերի հետ միասին: Եթե վարկառուն չկատարի իր պարտավորությունները, համավարկառուն պատասխանատու կլինի պարտքի մարման համար: Եթե համավարկառուն նույնպես չկատարի իր պարտավորությունները, ապա երաշխավորը ստիպված կլինի վճարել բոլորի փոխարեն: Ըստ էության, երաշխավորը բանկի պաշտպանության վերջնագիծն է:

Ե՞րբ է հարկավոր համավարկառու

Համավարկառու անհրաժեշտ է մի քանի դեպքերում.

Եկամուտը չի բավարարում: Ցանկանո՞ւմ եք բնակարան գնել 50 միլիոն դրամով, բայց ձեր աշխատավարձը թույլ է տալիս ընդամենը 30 միլիոն դրամի վարկ վերցնել: Լավ եկամուտ ունեցող համավարկառուն կլուծի այս խնդիրը:

Ամուսնացած ժամանակ տուն գնելը։ Շատ բանկեր հիփոթեքի դեպքում ամուսիններին ավտոմատ կերպով ձևակերպում են որպես համավարկառու։

Ընտանեկան նպատակներ։ Ծնողներն օգնում են իրենց երեխաներին ուսանողական վարկերի կամ առաջին մեքենայի հարցում։

Բիզնես–գործընկերություն։ Դուք բիզնես եք սկսում ընկերոջ հետ։ Տրամաբանական է կիսել սարքավորումների համար նախատեսված վարկը։

Բանկերը սիրում են համավարկառուներին. որքան շատ մարդ է պատասխանատու վարկի համար, այնքան ավելի հանգիստ են ֆինանսիստները։

Ե՞րբ է անհրաժեշտ երաշխավոր

Երաշխավորին ներգրավում են երկարաժամկետ և խոշոր վարկերի, հիմնականում՝ հիփոթեքի դեպքում: Չնայած բանկերը հիփոթեք ձևակերպելիս հաճախ պահանջում են համավարկառու, երաշխավորը նույնպես կարող է անհրաժեշտ լինել. եթե և՛ վարկառուն, և՛ համավարկառուն չկատարեն իրենց պարտավորությունները, բանկը կարող է գումարը գանձել երաշխավորից:

Բացի այդ, երաշխավոր կարող է անհրաժեշտ լինել, եթե՝

• ցանկանում եք բանկի սահմանաչափից ավել վարկ վերցնել

• ունեք ոչ այնքան լավ վարկային պատմություն

• ունեք ընթացիկ վարկեր, և ձեր ֆինանսական բեռը մոտ է սահմանաչափին

• չունեք մշտական ​​աշխատանք, աշխատանքային փորձը նոմինալ է

• չեք կարող ապացուցել ձեր պաշտոնական եկամուտը։

Ի՞նչ ընդհանրություններ ունեն համավարկառուն և երաշխավորը

Համավարկառուների և երաշխավորների միակ ընդհանուր բանն այն է, որ նրանք վարկատուին տրամադրում են ժամանակին մարման լրացուցիչ երաշխիքներ։

Իսկ տարբերությու՞նը

Հիմնական տարբերությունն այն է, որ երաշխավորը պատասխանատու է բանկի առջև վարկառուի փոխարեն, մինչդեռ համավարկառուն պատասխանատու է վարկառուի հետ միասին։

Բացի այդ․                                  

• Վարկի գումարը հաշվարկելիս երաշխավորի եկամուտը հաշվի չի առնվում, իսկ համավարկառուի եկամուտը միշտ հաշվի է առնվում։

• Երաշխավորի պատասխանատվությունն առաջանում է վարկառուի անվճարունակության դեպքում, և համավարկառուն պատասխանատու է վարկի համար վարկային պայմանագրի կնքումից անմիջապես հետո։

• Երաշխավորը որևէ իրավունք չունի վարկային միջոցներով ձեռք բերված գույքի նկատմամբ, իսկ համավարկառուն, որպես կանոն, ունի վարկառուի հետ հավասար իրավունքներ (եթե պայմանագրով այլ բան նախատեսված չէ):

• Ֆիզիկական անձի համար երաշխավոր կարող է լինել նաև իրավաբանական անձը, սակայն համավարկառու կարող է լինել միայն ֆիզիկական անձը։

Ի՞նչ պետք է հիշել, եթե ձեզ խնդրում են դառնալ համավարկառու կամ երաշխավոր։

Ամեն դեպքում, զգույշ և ուշադիր եղեք։ Մի՛ հավատացեք, եթե ձեզ փորձում են համոզել ստորագրել վարկային պայմանագիր պարզապես բանկին ցույց տալու համար։ Սա գրեթե միշտ ճիշտ չէ։ Դուք ստանձնում եք մեծ ֆինանսական պատասխանատվություն։ Կարող է հետագայում պարզվել, որ վարկը հենց դուք եք ստիպված լինելու մարել։

Հետևաբար, նախքան համավարկառու կամ երաշխավոր դառնալու որոշում կայացնելը՝

- ուսումնասիրեք այն անձին, որի համար մտադիր եք երաշխավորել

- պարզեք, թե արդյոք նա ունի նախկինում վերցրած վարկերի և այլ պարտավորությունների գծով չմարված պարտքեր

- գնահատեք ձեր ֆինանսական հնարավորությունները այն դեպքում, եթե հանկարծ ստիպված լինեք կրել վարկի մարման բեռը: Համաձայնեք հանդես գալ որպես երաշխավոր միայն այն դեպքում, եթե վստահ եք, որ պարտապանի փոխարեն կարող եք կատարել պարտավորությունները բանկի նկատմամբ՝ առանց ձեզ որևէ վնաս հասցնելու:

Եվ վերջում

Ե՛վ համավարկառուն, և՛ երաշխավորը լուրջ պատասխանատվություն է: Միակ տարբերությունն այն է, թե երբ է առաջանում այս պատասխանատվությունը և ինչ իրավունքներ է այն տալիս։

Համավարկառուն վարկային պայմանագրի լիիրավ մասնակից է առաջին իսկ օրվանից։

Երաշխավորը պահեստային տարբերակ է հիմնական ծրագրի ձախողման դեպքում։

Որ տարբերակն էլ ընտրեք, հիշեք. փողը և հարաբերությունները նուրբ հարցեր են: Միշտ կշռադատեք ռիսկերը և պատրաստ եղեք իրադարձությունների ցանկացած զարգացման։

Նյութը պատրաստվել է ԱՄԻ «Նովոստի–Արմենիա»– ի և ՀՀ կենտրոնական բանկի Սպառողների զորակցման կենտրոնի (www.abcfinance.am) «Ֆինանսական գրագիտություն» համատեղ նախագծի շրջանակում։