Հայաստանը պետք է կատարելագործի ԵԽԽՎ–ի հետ աշխատանքի դիվանագիտական գործիքները. քաղաքագետ

ԵՐԵՎԱՆ, 27 հունվարի. /Նովոստի–Արմենիա/. Հայաստանը պետք է կատարելագործի ԵԽԽՎ–ի հետ աշխատանքի դիվանագիտական գործիքները, չորեքշաբթի լրագրողներին ասաց ՀՀ ԱԺ պատգամավոր, «Եվրոպական ինտեգրացիա» ՀԿ–ի նախագահ Կարեն Բեքարյանը` մեկնաբանելով ԵԽԽՎ–ում երկու հակահայկական բանաձևերի քվեարկությունը։ 

ԵԽԽՎ–ն երեքշաբթի մերժել է բրիտանացի Ռոբերտ Ուոլթերի հեղինակած «Բռնության աճը Լեռնային Ղարաբաղում և Ադրբեջանի այլ օկուպացված տարածքներում» հակահայկական բանաձևը։ Ավելի ուշ Վեհաժողովն ընդունել է բոսնիացի պատգամավոր Միլիցա Մարկովիչի հեղինակած «Ադրբեջանի սահմանամերձ բնակչությանը դիտավորյալ կերպով զրկել են ջրից» հակահայկական բանաձևը։ 

«Մենք պետք է մտածենք, թե ինչպես կարելի է կազմակերպել մեր աշխատանքը Եվրոպայի Խորհրդում, որպեսզի հետագայում նման իրավիճակներ չծագեն։ Նման երևույթները պետք է նախօրոք կանխվեն», – ասաց Բեքարյանը։ 

Ընդհանուր առմամբ նա դրական գնահատեց ԵԽԽՎ–ում հայկական պատվիրակության գործունեությունը, որը թույլ տվեց ձախողել Ուոլթերի զեկույցի ընդունումը, ինչպես նաև ԵԱՀԿ ՄԽ–ի, Ղարաբաղի հարցով այլ ներկայացուցիչների և շահագրգիռ կառույցների հայտարարությունները։ 

«Երկու զեկույցներն էլ սուբյեկտիվ և միակողմանի էին բազմաթիվ ցուցանիշներով։ Առաջին հերթին, քանի որ քննարկմանը չեն մասնակցել այն կողմերի ներկայացուցիչները, որոնց անմիջապես վերաբերում են զեկույցները», – ասաց Բեքարյանը։ 

Նա նաև անթույլատրելի է համարում այն, որ զեկուցողները չեն այցելել Ղարաբաղ։ ԵԽԽՎ–ն, նրա խոսքով, դուրս է եկել իր մանդատի շրջանակներից, քանի որ այդ կառույցը երբեք հանդես չի եկել որպես քաղաքական հակամարտությունների կարգավորման միջնորդ։

«Այդուհանդերձ, հարկ է հիշել, որ ԵԽԽՎ բանաձևերն իրավական ուժ չունեն, դրանք, ավելի շատ, որոշակի ֆոն են ստեղծում։ Դրանք չափազանց քիչ են ազդում քաղաքական որոշումների  ընդունման վրա», – ասաց Բեքարյանը։ 

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկիզբ է առել 1988 թ.-ին, երբ հիմնականում հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին։ 1991 թ. դեկտեմբերի 10-ին, Խորհրդային Միության փլուզումից մի քանի օր առաջ, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցավ հանրաքվե, որի ժամանակ բնակչության ճնշող մեծամասնությունը՝ 99,89 տոկոսը Ադրբեջանից ամբողջովին անկախանալու կողմ քվեարկեց։

Դրանից հետո սկսվեցին լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ, որոնց հետևանքով Ադրբեջանը կորցրեց վերահսկողությունը Լեռնային Ղարաբաղի և նրան հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ։ 1994 թ.-ի մայիսի 12-ին՝ զինադադարի մասին համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելուց հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները։ Պատերազմի հետևանքով երկու կողմից զոհվեց մոտավորապես 25-30 հազ մարդ և մոտ մեկ միլիոնը ստիպված եղավ լքել բնակավայրերը։

Զինադադարի ռեժիմի մասին համաձայնությունը պահպանվում է մինչ այժմ։ 1992 թ.-ից մինչ օրս ընթանում են բանակցություններ հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան։-0-