ԵՐԵՎԱՆ, 18 մայիսի. /Նովոստի–Արմենիա/. Աստղագետները կազմել են այն գոտիների մոդելը, որտեղ կարող է գտնվել բնակելի մոլորակն աստղերի ծերացման դեպքում։
Վերջին ժամանակներում աստղագետները հարևան աստղերի մոտ մեծ թվով մոլորակային համակարգեր են գտել։ Բնականաբար, հարց է ծագում` կարող է, արդյո՞ք, կյանք գոյություն ունենալ այդ մոլորակներում, գրում է
nkj.ru–ն` հղում անելով
The Astrophysical Journal–ին։
Վերերկրային կյանքի նպատակաուղղված որոնման համար անհրաժեշտ է ապահովել մոլորակների տեղակայման բնակելի այն գոտիները, որտեղ կարող են դրա առաջացման պայմաններ լինել։ Ենթադրելով, որ երկնային կյանքին նմանվող կյանքի ծագումը կապված է ջրի առկայության հետ, աստղագետները բնակելի գոտի են համարում աստղի շուրջ հատվածը, որտեղ ջուրը մոլորակի մակերևույթին հեղուկ վիճակում է։
Մոլորակային համակարգերը հայտնաբերվել են էվոլյուցիայի տարբեր փուլերում գտնվող տարբեր տարիքի աստղերի շրջակայքում։ Դրանցից հնագույնները մոտ 11 միլիարդ տարեկան են։ Այդքան երկար ժամանակի ընթացքում աստղերի չափերը, ջերմաստիճանը և աստղելի լուսատվությունը զգալիորեն փոխվում են, ինչը հանգեցնում է բնակության գոտիների փոփոխությանն ու տեղակայմանը։
Ոչ ոք չգիտի, թե որ պահին մոլորակի վրա կյանք կառաջանա, այդ պատճառով էլ աստղագետներին հետաքրքիր են ցանկացած տարիքի աստղեր։ Աստղի զանգվածից կախված` էվոլյուցիայի սկզբնական փուլում մոլորակները կարող են բնակելի գոտում գտնվել 200 միլիոնից մինչև 9 միլիարդ տարի։ Օրինակ, մեր Երկիրն այդպիսի գոտում է արդեն 4.6 մլրդ տարի, ինչը բավարար ժամկետն է նրա վրա զարգացած կյանքի առաջացման համար։
Սակայն հետագայում գլխավոր հետևողականության աստղերը չափերով մեծանում են և պակաս ջերմաստիճանի և լուսատվության կարմիր հսկաներ են դառնում։ Այսպես, մեծացած Արեգակը մի քանի միլիարդ տարի անց կկլանի Մերկուրին և Վեներան` վերածելով Երկիրը շիկացած անկենդան քարե գնդի։
Այսպիսի ճակատագիր է սպասում նաև Մարսին։ Բնակելի գոտին միաժամանակ աստղից կհեռանա, և նրանում կհայտնվեն այն մոլորակները, որոնք նախկինում «սառեցված» վիճակում էին լուսատուից մեծ հեռավորության վրա գտնվելու պատճառով։
Այժմ դրանք «կհալչեն» և կյանքի առաջացման համար հնարավորություն կստանան։ Արեգակնային համակարգի համար այսպիսի ճակատագիր է սպասվում Յուպիտերին, Սատուրնին և դրանց արբանյակներին։ Դրանք կարող են տաքության մեջ մնալ մինչև մեկուկես միլիարդ տարի, ինչը բավարար ժամկետ է, որ կյանքի համար պիտանի լինի։ -0-
