Հայաստանը փրկօղակ է Ադրբեջանի տեղաբնիկ ժողովուրդների համար լեզվի և մշակույթի պահպանման պայքարում. արևելագետ

ԵՐԵՎԱՆ, 18 մարտի. /Նովոստի–Արմենիա/. Ադրբեջանի տեղաբնիկ ժողովուրդները, մասնավորապես, թալիշները, թաթերը, Հայաստանը համարում են իրենց լեզվի և մշակույթի պահպանման միակ փրկօղակը, երեքշաբթի հրավիրված ասուլիսի ընթացքում հայտնեց Երևանի պետական համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետի դեկանի տեղակալ դոցենտ Վարդան Ոսկանյանը։

Նրա խոսքով` մասնավորապես, մշակութային–հասարակական ասպեկտում հայերի և թալիշների միջև վերջին տարիներին «որոշակի միություն» էր ստեղծվել։

«Վերջին մեկուկես տարիներին Թալիշների ազգային շարժումը սերտ համագործակցություն է հաստատել հայերի, մասնավորապես, գիտական և հասարակական շրջանակների ներկայացուցիչների հետ, քանի որ, զրկված լինելով սեփական մշակույթը, սեփական ինքնագիտակցությունը և սեփական լեզուն պատմական հայրենիքում զարգացնելու հնարավորությունից, նրանք գիտական օժանդակության կարիք ունեն, որն այս պահին նրանց տրամադրում են Հայաստանի գիտահասարակական շրջանակները»,– ասաց Ոսկանյանը։

Փորձագետը միաժամանակ նշեց, որ հայ գիտնականներից, մասնավորապես, արևելագետներից, թալիշներն ակնկալում են թալիշագիտության տարբեր ասպեկտների լուսաբանում, այդ թվում, այդ ժողովրդի լեզվի, մշակույթի և պատմության բնագավառում։

Հայ–թալիշական խորացող համագործակցության դրսևորումներից մեկը մեկ տարի առաջ «Թալիշաստանի ձայնը» ռադիոկայանի ստեղծումն էր, որի հեռարձակումները կատարվում են Շուշիից, և որի նպատակներից մեկը պաշտոնական Բաքվում տեղաբնիկ թալիշների շրջանում հայատյացությունն արմատախիլ անելու ձգտումն է և հայ–թալիշական համագործակցոթւյան հիմքերի ստեղծումը։

Որպես հայ–թալիշական գիտական փոխգործակցության մեկ այլ օրինակ` Ոսկանյանը նշեց նախորդ տարվա սեպտեմբերին Երևանի պետական համալսարանի իրանագիտության ամբիոնի մշակած «Թալիշագիտություն» մասնագիտացմամբ մագիստրոսական ծրագիրը։

Ադրբեջանի տեղաբնիկ ժողովուրդների ազգային ինքնության մասին աշխարհում գիտական լայն շրջանակներում իրազեկվածության բարձրացմանն ուղղված գիտական այլ նախաձեռնությունների թվում արևելագետը նշեց այս տարվա մայիսին Երևանում ծրագրված թաթագիտության առաջին միջազգային համաժողովը, որին նախատեսվում է, որ կմասնակցեն գիտնականներ աշխարհի մի շարք տարածաշրջաններից, այդ թվում` Իրանից և Հյուսիսային Կովկասից։

Ոսկանյանը կարծում է նաև, որ Հայաստանը պետք է օժանդակի Ադրբեջանի տեղաբնիկ ժողովուրդների ազգային ինքնագիտակցությանը, իսկ թալիշների հարցում ավելի ծրագրավորված քաղաքականություն վարի` միաժամանակ շատ չբարձրաձայնելով դրա մասին։

Կովկասի պարսիկները կամ թաթերն այժմ բնակվում են հիմնականում Ադրբեջանի հյուսիսային շրջաններում (պատմական Շիրվան) և Դաղստանում։ Թալիշները հիմնականում բնակվում են մերձկասպյան շրջանի հարավ–արևելքում։ -0-