Ամերիկյան մամոնտները հնագույն մարդկանց զոհ են դարձել երաշտի պատճառով. գիտնականներ

25.10.2011, 11:48
Ամերիկյան մամոնտները հնագույն մարդկանց զոհ են դարձել երաշտի պատճառով. գիտնականներ

Հյուսիսային Ամերիկայի հարթավայրերի չոր կլիման ստիպել է տեղի մամոնտներին որոնել կանաչ հատվածներ, որտեղ հյութեղ խոտ էր աճում և որտեղ նրանց էին սպասում հնագույն որսորդները: Հենց այս որսորդներն էլ ոչնչացրել են այդ հսկա կաթնասուններին մոտավորապես 10 հազար տարի առաջ, գրում են հնէաբանները Proceedings of the National Academy of Sciences ամսագրում հրապարակած հոդվածում:

Ջեսիկա Մեթքալֆը (Jessica Metcalfe) արևմտյան Օնտարիոյի համալսարանից (Կանադա) և նրա  գործընկերները նման եզրակացության են եկել՝ ուսումնասիրելով ամերիկյան մամոնտների դիետան և սննդային սովորությունները, որոնք «տպվել են» այդ հսկա կաթնասունների ատամների էմալի վրա, հաղորդում է ՌԻԱ Նովոստին:

Ինչպես նշում են գիտնականները, Հյուսիսային Ամերիկայի չափավոր գոտու հարաբերականորեն խոնավ կլիման, որը հաստատվել է ուշ պլեյստոցենում 50 հազար տարի առաջ, փոխարինվել է շոգ և չոր սեզոններով մեր դարաշրջանի սկսվելուց ոչ շատ առաջ՝ 15 հազար տարի առաջ:
Կլիմայի տաքացումն ուղեկցվել է այնպես կոչված կլովիսյան մշակույթի մարդկանց խմբերի կուտակումով ողջ Հյուսիսային Ամերիկայում: Համարում են, որ այդ մշակույթի մարդիկ ոչնչացրել են Նոր Աշխարհի հյուսիսային հատվածի մեգաֆաունան, որն այդ ժամանակ դժվար ժամանակներ էր ապրում կլիմայի փոփոխման պատճառով:

Հոդվածի հեղինակներն ուսումնասիրել են մամոնտների «ճաշացանկը» և դրա սեզոնային փոփոխությունները՝ վերլուծելով թթվածնի 18 և ածխածնի 13 «ծանր» իզոտոպների հարաբերակցության տատանումներն այդ կենդանիների ատամների էմալում:
Ընդունված կարծիք է, որ ատամների նյութը բավականին ճշգրիտ է արտացոլում այն բույսերի քիմիական կազմությունը, որով սնվում է խոտակեր կենդանին: Բույսերի և ծառերի կողմից օգտագործվող ածխաթթու գազի կլանման մեխանիզմների ոչ մեծ տարբերությունները թույլ են տալիս որոշել էմալի կրողի համային նախասիրությունները: -0-