ԵՐԵՎԱՆ, 29 հուլիսի. /Նովոստի-Արմենիա/. Հայ հայտնի լրագրող, «Սիվիլիտաս» հիմնադրամի վերլուծաբան Թաթուլ Հակոբյանը նշում է իր հրատարակած «Արցախյան օրագիր. Կանաչ և սև» գրքի օբյեկտիվությունը։
«Սա հայամետ, բայց ոչ Ադրբեջանի դեմ ուղղված գիրք է, այստեղ դուք չեք գտնի Ադրբեջանի դեմ ասված և ոչ մի խոսք»,- հինգշաբթի գրքի շնորհանդեսի ժամանակ լրագրողներին ասաց հեղինակը։
Ըստ նրա՝ գրքում մարդկանց պատմությունների պրիզմայի միջով ներկայացվել է ղարաբաղյան պատերազմը և հակամարտության կարգավորման շուրջ ընթացող բանակցային գործընթացը։
«Կարդալով այս գիրքը՝ ապագա սերունդը կհասկանա, թե ինչ է տեղի ունեցել»,- ասաց Հակոբյանը։
Նա նշեց, որ «Կանաչ և սև» գրքի վերնագրի գաղափարը իրեն կինոռեժիսոր Տիգրան Խզմալյանն է տվել։ Խզմալյանի բացատրությամբ՝ «կանաչը» խակի գույնն է, այսինքն՝ ռազմահագուստի գույնը, իսկ «սևն» այն գույնն է, որ կրում էին զոհվածների մայրերը։
Հակոբյանն ասաց, որ գիրքը գրելիս ինքն օգտագործել է իր հարցազրույցներն ու զրույցները նախագահների, զինվորական գործիչների, փորձագետների և սովորական մարդկանց հետ, ովքեր մասնակցել են ղարաբաղյան պատերազմին։
Ինչպես ասաց շնորհանդեսին ներկա գտնվող Հայաստանի արտաքին գործերի նախկին նախարար, «Սիվիլիտաս» հիմնադրամի ղեկավար Վարդան Օսկանյանը, Թաթուլ Հակոբյանի գիրքը մեծ արժեք է ներկայացնում, «այն շատ օբյեկտիվ է»։
Նա նշեց, որ Թաթուլը գիրքը գրելիս օգտագործել է իր հետ արած բազմաթիվ հարցազրույցները:
Հեղինակը հայտնեց, որ գիրքը թարգմանվել է անգլերեն, ռուսերեն, ինչպես նաև արևմտահայերեն։ Բացի այդ, նախատեսվում է գրքի թարգմանությունն արաբերեն և թուրքերեն լեզուներով։
Այս կապակցությամբ Հակոբյանը շնորհակալություն հայտնեց Բեյրութի հայ բարերարներին, ում միջոցներով իրականացվել է գրքի թարգմանությունն արևմտահայերեն ու անգլերեն, ինչպես նաև նշեց լիբանանյան «Արցախ-հիմնադրամի» օժանդակությունը, Մեծի Տանն Կիլիկիո Արամ Ա Կաթողիկոսի, ինչպես նաև տեղական տպարանի օժանդակությունը, որտեղ և տպվել է գիրքը։
Խոսելով ապագա ծրագրերի մասին՝ նա նշեց, որ ներկայումս հրատարակության է պատրաստվում գրքի երկրորդ հատորը, որը կկոչվի «Հայացք Արարատից. Հայեր և թուրքեր», այն նույնպես կթարգմանվի մի քանի լեզուներով։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:
Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:
1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ ստիպված լքեց բնօրրանը:
Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչ այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-
