Բանակցային գործընթացում Ղարաբաղի շուտափույթ ներգրավումը կօգնի կարգավորել հակամարտությունը. Ֆասիե

Բանակցային գործընթացում Ղարաբաղի շուտափույթ ներգրավումը կօգնի կարգավորել ղարաբաղյան հակամարտությունը, կարծում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ֆրանսիացի համանախագահ Բեռնար Ֆասիեն:

«Վաղ թե ուշ Ղարաբաղը ներգրավվելու է կարգավորման գործընթացում, և որքան շուտ դա արվի, այնքան լավ», - ուրբաթ Երևանում ՆԱՏՕ ԽՎ-ի «Ռոուզ Ռոթ» 73-րդ սեմինարի ժամանակ ասաց Ֆասիեն:

Նրա խոսքերով՝ միջնորդների համար ակնհայտ է, որ ժամանակի ընթացքում ղարաբաղյան կողմը կդառնա կարգավորման գործընթացի մասնակից:

Միաժամանակ Ֆասիեն նշեց, որ դա տեղի կունենա բանակցությունների վերջում, խնդրահարույց հարցերի լուծումից հետո, «այն բանից հետո, երբ հայերն ու ադրբեջանցիները հնարավորություն կգտնեն խաղաղ ապրել միմյանց հարևանությամբ, մինչև պատերազմի սկիզբը Ղարաբաղում բնակվող ադրբեջանական բնակչության վերադարձից հետո»:

Ֆրանսիացի համանախագահը նշեց, որ ղարաբաղյան կողմը որոշակի կերպով ներկա էր կարգավորման գործընթացում՝ ի դեմս Ռոբերտ Քոչարյանի, ով ՀՀ նախագահի պաշտոնում ընտրվելուց հետո սկսեց ներկայացնել ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ Ղարաբաղի դիրքորոշումը:

Բացի այդ, ինչպես նշեց Ֆասիեն, համանախագահները տարածաշրջան այցելելիս լինում են նաև Ստեփանակերտում:

Ֆրասնիացի համանախագահը, այնուամենայնիվ, նշեց, որ ղարաբաղյան կողմը որոշակի պահի և որոշակի աստիճանով դուրս մնաց բանակցային գործընթացի շրջանակներից, և այժմ ժամանակին գոյություն ունեցող բանակցային ձևաչափին վերադառնալու համար, որին մասնակցում էր նաև Ղարաբաղը, անհրաժեշտ է կողմերի՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի համաձայնությունը:

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկիզբ է առել 1988 թ.-ին, երբ հիմնականում հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից  դուրս գալու մասին։

1991 թ. դեկտեմբերի 10-ին, Խորհրդային Միության փլուզումից մի քանի օր առաջ, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցավ հանրաքվե, որի ժամանակ բնակչության ճնշող մեծամասնությունը՝ 99,89 տոկոսը Ադրբեջանից ամբողջովին անկախանալու կողմ քվեարկեց։

Դրանից հետո սկսվեցին լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ, որոնց հետևանքով Ադրբեջանը կորցրեց վերահսկողությունը Լեռնային Ղարաբաղի և նրան հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ։

1994 թ.-ի մայիսի 12-ին՝ զինադադարի մասին համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելուց հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները։ Պատերազմի  հետևանքով երկու կողմից զոհվեց մոտավորապես 25-30 հազ մարդ և մոտ  մեկ միլիոնը ստիպված եղավ լքել  բնակավայրերը։

Զինադադարի ռեժիմի մասին համաձայնությունը պահպանվում է մինչ այժմ։

1992 թ.-ից մինչ օրս ընթանում են բանակցություններ հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան։-0-