Օձի նոր տեսակ, որ կոչվել է Ուրարտու պետության անունով

ԵՐԵՎԱՆ, 31 մայիսի. /Նովոստի–Արմենիա/. Գիտնականների միջազգային թիմն օձի նոր տեսակ է հայտնաբերել և կոչել է այն Elaphe urartica` Ուրարտական թագավորության պատվին, հայտնում է ScinceDaily–ն։ 

Այս անվանումը պայմանավորված է նրանով, որ օձը հայտնաբերվել է Ուրարտական հնագույն թագավորության ներկայիս տարածքում։ Օձերի արեալն ընդգրկում է Հայաստանը, Թուրքիան, Ադրբեջանը, Վրաստանը, Իրանը, Իրաքը և Ռուսաստանը, ինչպես նաև Եվրոպայի ծայրամասի ոչ մեծ հատվածը։

Հիմնվելով գենետիկ և ձևաբանական տվյալներին` գիտնականները պարզել են, որ առնետօձերը կամ սողացող սահնօձերն (Elaphe sauromates) իրականում ներառում են երկու տեսակներ, որոնց թվում է նոր հանելուկային Elaphe urartica–ն։

Նախագծի հեղինակներ Դանիել Յաբլոնսկին և Դևիդ Յանձիկը Բրատիսլավայի Կոմենսկու անվան համալսարանից, նշել են, որ այս տեսակի օձը շատ հազվադեպ է պատահում դաշտերում կամ աշխարհաքաղաքական բարդ իրավիճակով տարածաշրջաններում։ Արդյունքում դրանց ուսումնասիրման նյութերը հավաքվել են 17 տարի և պահանջել միջազգային լայն գործակցություն։

Ուրարտական պետությունը տեղակայվել է Հայկական լեռնաշխարհում մ.թ.ա 8-6–րդ դարերում։ Մի ժամանակ այն գերիշխող դիրք է ունեցել Առաջավոր Ասիայում։ 19–րդ դարում ֆրանսիացի հնագետները Վանա լճի մոտակայքում առաջին անգամ հայտնաբերել են ժայռապատկերներ` արված ոչ թե ասորերենով, ինչպես սկզբում կարծում էին, այլ ուրարտերենով։ Ընդհանուր առմամբ, Ուրարտուն «մոռացության տրված թագավորություն» է եղել մ.թ.ա 5–րդ դարից և գործնականորեն մինչև մ.թ. 20–րդ դարը պեղումներն այդ տարածքում, ժամանակակից հնագետների խոսքով, առայժմ «սաղմնային վիճակում են»։ -0-