Հայաստանում և Արցախում եռատոն է

ԵՐԵՎԱՆ, 9 մայիսի. /Նովոստի–Արմենիա/. Հայաստանում և Արցախում մայիսի 9–ին եռատոն է, նշվում է Հայրենական մեծ պատերազմում տարած հաղթանակը, ԼՂՀ Պաշտպանության բանակի ստեղծման և Շուշիի ազատագրման 24–ամյակը։

Այդ օրն, ըստ ավանդույթի, հանդիսավոր միջոցառումներ են անցկացվում Երևանում և Ստեփանակերտում, ինչպես նաև Հայաստանի և Արցախի մյուս քաղաքներում։

Երկուշաբի Հայաստանի բարձրագույն ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը, ռուս և օտարերկրացի դիվանագետները, ինչպես նաև 102–րդ ռուսական ռազմակայանի և ՀՀ–ում ՌԴ ԱԴԾ սահմանային վարչության հրամանատարությունը ծաղկեպսակներ կդնեն Հաղթանակի այգում գտնվող Անմար կրակի մոտ։ Կկազմակերպվի ռուս և հայ զինծառայողների շքերթը։ Վետերանների համար կգործի դաշտային խոհանոց, կհնչեն ռազմական տարիների երգեր։

Ադրբեջանն առաջին անգամ անցել է հաստատուն պաշտպանության. ՀՀ ՊՆ>>

Մայիսի 9–ը մեծ շուքով է նշվում նաև Արցախում, սակայն այս տարի տոնական միջոցառումներն ավելի համեստ կլինեն սահմանին գրանցվող իրավիճակի աննախադեպ սրման պատճառով։

ԼՂՀ նախագահ. Մենք երբեք չենք հանդուրժի մեր պետության անվտանգության դեմ ուղղված որևէ փորձ>>

Եռատոնի կարևորագույն բաղկացուցիչներից է Շուշիի ազատագրումը1994 թ.–ի մայիսի 9–ին, որը բեկումնային էր արցախյան ազատամարտում։ Անառիկ ամրոցի ազատագրումը մեծ ազդեցություն ունեցավ արցախյան ազատամարտի ողջ ընթացքի վրա։

Արցախյան ազատամարտի հերոսներին, իրավամբ, համարում են Հայրենական պատերազմի մասնակիցների իրավահաջորդներ։

Հայրենական պատերազմի տարիներին Կարմիր բանակի շարքեր է զորակոչվել ավելի քան 500 հազար հայ, ովքեր տոկոսային հարաբերակցությամբ կրել են ամենամեծ կորուստը։ Մոտավորապես ամեն երկրորդ հայը չի վերադարձել մարտի դաշտից։

Ռազմական սխրագործության համար ավելի քան 70 հազար հայեր արժանացել են բարձր պետական մրցանակների, այդ թվում` Խորհրդային Միության Հերոսի կոչման։ Պատերազմի տարիներին այդ կոչմանն է արժանացել 104 հայազգի խորհրդային մարտիկ, որոնցից 38–ը` հետմահու։ Խորհրդային Միության հերոսների թվում են եղել ճակատի հրամանատար, բանակի գեներալ Ի. Բաղրամյանը (բոլոր զինվորական կոչումները շնորհվել են պատերազմի ավարտից հետո. խմբագրություն), հրաձգային կորպուսի հրամանատար, գեներալ–լեյտենանտ Ս.Ս. Մարտիրոսյանը, տանկային կորպուսի հրամանատար, գեներալ–մայոր Ա. Հ. Բաբաջանյանը, հրաձգային դիվիզիայի հրամանատարներ Ա. Գ Բաբայանը, Բ. Ա. Վլադիմիրովը, Ա. Ա. Ղազարյանը, Ա. Գ Կարապետյանը, հրաձգային գնդի հրամանատար, փոխգնդապետ Գ. Կ. Բաղյանը, տանկային գումարտակի հրամանատար, կապիտան Ա. Վ. Ղազարյանը, ավիացիոն գնդի հրամանատարի օգնական, կապիտան Ա. Բ. Մանուկյանը, ավիացիոն էսկադրիլիայի շտուրման, մայոր Ա. Դ. Կասպարովը, հրաձգային գումարտակի կազմակերպիչ, լեյտենանտ Ֆ. Ի. Սարկիսովը, հրետանային գնդի հրամանատար, կապիտան Կ. Ա. Նազարովը (Նազարյան), ականանետային գնդի հրամանատար, լեյտենանտ Գ. Բ. Վարտումյանը, տանկային վաշտի հրամանատար, ավագ լեյտենանտ Ա. Ա. Ամատունին, ավտոմատավորների առանձին դասակի հրամանատար, ավագ սերժանտ Ա. Ռ. Մկրտչյանը, կապի դասակի հեռախոսավար, եֆրեյտոր Ս. Ա. Սարգսյանը, գվարդիայի հրաձիգ–ավտոմատավոր, կարմիրբանակային Ս. Ս. Չիլինգարյանը և շատ այլ հերոսներ։

Պատերազմի տարիներին Խորհրդային Միության կրկնակի հերոս է դարձել հայտնի խորհրդային ռազմիկ, Բալթյան նավատորմի Թեոդոսիայի 47–րդ գրոհային ավիացիոն գնդի հրամանատար, փոխգնդապետ Ն. Գ. Ստեփանյանը։

Բացի այդ, 27 հայեր դարձել են Փառքի շքանշանի ասպետ, որոնց թվում են հրանոթային անձնակազմի հրամանատար, ավագ սերժանտ Վ. Կ. Աբրահամյանը, ավտոմատավորների ստորաբաժանման հրամանատար, ավագ Ն. Ա. Ավետիսյանը, գվարդիայի ականանետային վաշտի հրամանատար, սերժանտ Գ. Ա. Գրիգորյանը, գվարդիայի ավտոմատավորների ստորաբաժանման հրամանատար, սերժանտ Վ. Ա. Դալաքյանը, գվարդիայի հրանոթային անձնակազմի հրամանատար, եֆրեյտոր Գ. Ա. Մելիքսեթյանը, սակրավորների վաշտի ստորաբաժանման հրամանատար, կրտսեր սերժանտ Պ. Ս. Օսկայանը, գվարդիայի տանկային վաշտի ստորաբաժանման հրամանատար, սերժանտ. Ս. Բ. Ստեփանյանը, առանձին հետախուզական վաշտի հետախույզ, եֆրեյտոր Ա. Վ. Շուշանյանը և այլ հերոսներ։

Հետաքրքիր է, որ Հայրենական պատերազմի սկզբում Կարմիր բանակի կազմում ստեղծվել էին ազգային զորամասեր, որոնց թվում` 5 հայկական դիվիզիա։ Ընդ որում` դրանցից երեքը ռազմաճակատում պատերազմելու ընթացքում մնում էին հենց ազգային զորամիավորումներ, մասնավորապես` 89–րդ թամանյանական հրաձգային դիվիզիան (1941–1945), որը գլխավորել են գնդապետեր Ս. Ֆ. Զաքյանը (1941–1942), Ա. Ա. Սարգսյանը (1942), Ա. Ա. Վասիլյանը (1942–1943) և գեներալ–մայոր Ն. Գ. Սաֆարյանը (1943–1945), երկրորդ ձևավորման 261–րդ հրաձգային դիվիզիան (1942–1945), որը ղեկավարել է գնդապետեր Բ. Ս. Միտոյանը (1943) և Ն. Պ. Բալոյանը (1943–1945) և երկրորդ ձևավորման 390–րդ հրաձգային դիվիզիան, որը գլխավորել են գնդապետեր Ս. Գ. Զաքյանը (1941–1942) և Ա. Գ. Բաբայանը (1942)։

ՀՀ–ում ՌԴ արտակարգ և լիազոր դեսպան Իվան Վոլինկինի խոսքով` հայերը պատերազմի առաջին իսկ օրերից մարտնչել են ռազմաճակատում և արժանի կատարել իրենց սրբազան պարտքը հայրենիքի պաշտպանության գործում։ «Այդ պատճառով այստեղ` Երևանում, ինչպես նաև Հայաստանի ողջ տարածքում կան Մեծ հաղթանակին նվիրված բազմաթիվ հուշարձաններ», – նշել է դեսպանը։

Մայիսի 9–ին Հայաստանում ընդունված է մեծարել ոչ միայն Հայրենական պատերազմի, այլ նաև արցախյան հերոսամարտի վետերաններին, որոնցից շատերը վերադարձել են խրամատներ և երիտասարդ զինծառայողների հետ պաշտպանում են սրբազան հայրենիքը։–0–