ԵՐԵՎԱՆ, 14 նոյեմբերի. /Նովոստի-Արմենիա/. Առկա ռազմական հավասարակշռությունը ռազմական գործողությունների չվերսկսման երաշխիքն է, կարծում է Սևծովյան-Կասպյան տարածաշրջանի քաղաքական և սոցիալական հետազոտությունների ինստիտուտի գիտաշխատող, ռուս փորձագետ Անդրեյ Արեշևը:
«Այդ իրավիճակը պահպանվում է, և կարծում եմ, որ բավական երկար ժամանակ կպահպանվի: Իհարկե, դա Ադրբեջանի և Հայաստանի տնտեսության համար լուրջ ծանրություն է»,- երկուշաբթի Երևանում լրագրողներին ասաց Արեշևը: Ըստ նրա՝ Բաքվի և Երևանի վերջին զինվորական շքերթները վկայում են, որ հակամարտող կողմերի բանակներն ի վիճակի են հավասարակշռություն ապահովել:
«Իմ կարծիքով՝ ոչ ոք չպետք է իլյուզիա ունենա, որ ինչ-որ կայծակնային պատերազմ սկսելով՝ կհասնի իր նպատակներին»,- ընդգծեց փորձագետը:
Խոսելով կարգավորման հեռանկարների մասին՝ Արեշևը նշեց, որ բանակցային գործընթացի կշարունակվի, և Մինսկի խումբը ոչ ոք չի ցրի:
«Ինչ վերաբերում է բանակցային գործընթացի առաջխաղացումներին և Ռուսաստանի հնարավոր քաղաքականությանը, ապա ինձ թվում է, որ Հարավային Կովկասում այդ քաղաքականությանն առավել հստակ, առավել համակարգված կերպար տալը, իհարկե, կնպաստեր իրավիճակի կայունացմանը, քանի որ դա զերծ կպահեր որոշ գործընկերներին՝ ինչ-որ սադրիչ պահերից»,- ասաց փորձագետը:
Նա ընդգծեց, որ Կովկասում որքան ուժեղ լինի Ռուսաստանը, այնքան ամուր կլինեն երաշխիքները ինչ-որ լայնածավալ ռազմական միջամտությունից:
Ըստ Արեշևի՝ 2011թ.-ի փորձը ցույց տվեց, որ ոչ մի հարձակումների և կասկածելի առաջարկների փաթաթման հաշվին փիառ ձեռք բերելու փորձերը չեն անցնում: «Եվ Բաքուն, և Երևանը հիանալի հասկանում են, որ առկա իրավիճակում ռազմական մկաններով խաղալու, քարոզչական հռետորության պայմաններում, որը նախևառաջ Ադրբեջանից է բխում, փոխադարձ վստահության բացակայության պայմաններում ինչ-որ աբստրակտ, թղթային, իրական որևէ բանով չամրագրված սկզբունքներն ինքնասպանություն են ոչ միայն Հայաստանի, այլև Ադրբեջանի վերնախավերի համար»,- կարծում է փորձագետը:
«Ռազմական հավասարակշռությունն առկա է, և ոչ ոք չի կոտրի այդ ռազմական հավասարակշռությունը: Ստեղծված իրավիճակում ես առաջիկայում ոչ մի հնարավորություն չեմ տեսնում որևէ դիվանագիտական առաջխաղացման համար»,-ավելացրեց Արեշևը՝ հիշեցնելով, որ ինչպես Հայաստանը, այնպես էլ Ռուսաստանը ոչ պարզ նախընտրական ժամանակահատվածում են գտնվում: «Այնպես որ, նվազագույնը կես տարվա ընթացքում ինչ-որ հերթական առաջխաղացման գաղափարների մասին կարելի է մոռանալ»,- ասաց փորձագետը:
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:
Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:
1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ ստիպված լքեց բնօրրանը:
Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչև այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-
