Հայաստանում տուբերկուլոզի բուժման նոր մեթոդ են փորձարկում. փորձագետ

ԵՐԵՎԱՆ, 24 մարտի./Նովոստի-Արմենիա/. Հայաստանում տուբերկուլոզի բուժման նոր մեթոդ են փորձարկում, որը թույլ կտա բազմատեղակայուն տուբերկուլոզը բուժել ոչ ներարկային տարբերակով` դեղահաբերով: Այս մասին ասաց ԱՆ Գլոբալ հիմնադրամի ծրագրերը համակարգող խմբի ղեկավար Հասմիկ Հարությունյանն ասուլիսի ժամանակ, որը կազմակերպվել էր մարտի 24-ին նշվող Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի համաշխարհային օրվա կապակցությամբ:

Նա ընդգծեց, որ բուժման հաջող ելքերի համար շատ կարևոր է ծառայությունների անվճար լինելը:

«Հայաստանում տուբերկուլոզի ախտորոշումը և բուժումն անվճար է: Ամբողջ ծավալով պետությունը ֆինանսավորումը փակում է: Տուբերկուլոզի բուժումը երկարատև է, այն բուժելի հիվանդություն է», - նշեց նա՝ ավելացնելով, որ ազգային ծրագրերի արդյունավետ իրականացման գործում մեծ աջակցություն է ցուցաբերում հենց Գլոբալ հիմնադրամը: Մասնավորապես, աջակցում է տուբերկուլոզի և ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի դեմ պայքարի ազգային ծրագրերին:

«Աշխատանքները սկսել ենք 2003 թ.-ից և, մինչ այսօր, շուրջ 80 մլն ԱՄՆ դոլարի աջակցություն է ցուցաբերվել երկու ազգային ծրագրերով: Աջակցությունը եղել է տարբեր ուղղություններով՝ դեղերի, սարքավորումների տրամադրում, սոցիալ-հոգեբանական ծառայություններ, բուժանձնակազմի վերապատրաստում, կրթական ծրագրեր»,-ասաց Հարությունյանը:

ՀՀ ԱՆ Թոքաբանության ազգային կենտրոնի փոխտնօրեն, Տուբերկուլոզի ազգային ծրագրի գրասենյակի ղեկավար Նաիրա Խաչատրյանն իր հերթին նշեց, որ Հայաստանը տուբերկուլոզի համաճարակաբանական ցուցանիշի բարելավման գծով զգալի առաջընթաց է գրանցել:

«Վերջին 10 տարվա ընթացքում ամեն տարի համաճարակաբանական իրավիճակի լավացում է նկատվում: Վերջին տարիներին հիվանդացության ցուցանիշը նվազել է 4.4 անգամ: Եթե 2011 թ.-ին հիվանդացության ցուցանիշը եղել է 56.2 % (100 հազար բնակչի հաշվով), ապա 2021 թ.-ի տվյալներով 13.4 % է»,-ասաց Խաչատրյանն՝ ընդգծելով, որ սա բավականին մեծ ձեռքբերում է:

Նրա խոսքով, թոքաբանության ազգային կենտրոնը տարիներ առաջ նպատակային ցուցանիշ է սահմանել 15 %-ը, սակայն այսօր ոչ միայն հասել է այդ ցուցանիշին, այլև նվազեցրել է:

«Արդյունքները գոհացուցիչ են, սակայն դա չի նշանակում, որ պետք է կանգ առնենք: Մենք պետք է շարունակենք մեր ծրագրերը՝ բարձրացնելով դրանց արդյունավետությունը: Դրական ցուցանիշ է գրանցվել նաև տուբերկուլոզի հետևանքով մահացության ցուցանիշների գծով:

Մասնավորապես, վերջին 10 տարիների ընթացքում մահացության ցուցանիշը տատանվել է 1.7-1.5 %-ի շրջանում (100 հազար բնակչի հաշվով)»,-ասաց փորձագետը:

Նրա խոսքով՝ 2021 թ.-ին մահացության ցուցանիշը ևս բավական նվազել է՝ կազմելով 0.6%: Այդ ամենին նպաստում են կանխարգելիչ, իրազեկման միջոցառումներն ու բուժման արդյունավետության բարձրացումը:

«Պետք է տարբերակել տուբերկուլոզի վարակվածություն և տուբերկուլոզի հիվանդություն հասկացությունը: Մարդը կարող է վարակվել, երկար տարիներ ունենալ այդ վարակն իր օրգանիզմում, բայց հիվանդ չլինել: Հիվանդությունը կարող է ձևավորվել այն պարագայում, երբ տեղի է ունենում իմունիտետի անկում»,-ասաց Խաչատրյանը:

Փորձագետը թվարկեց տուբերկուլոզի հիմնական ախտանիշերը՝ երկուսից երեք շաբաթ տևող հազ՝ խորխարտադրությամբ, մինչև 38 աստիճան երկարատև ջերմություն, քաշի կտրուկ անկում, թուլություն, գիշերային քրտնարտադրություն:

«Եվս մեկ անգամ նշեմ, որ հիվանդության վաղ հայտնաբերման դեպքում բուժման արդյունավետությունը շատ ավելի բարձր է»,-ասաց Խաչատրյանը՝ հորդորելով ախտանիշերի առկայության դեպքում ժամանակին դիմել բժշկի և հետազոտվել:-0-