ԵՐԵՎԱՆ, 29 նոյեմբերի./Նովոստի–Արմենիա/. ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հակոբ Տեր-Խաչատուրյանն այսօր լրագրողների հետ զրույցում անդրադարձել է Սոչիում նոյեմբերի 26–ին կայացած Փաշինյան–Պուտին–Ալիև հանդիպմանն ու մատնանշել կարևորագույն խնդիրները։
Նշենք, որ նոյեմբերի 26–ին Սոչիում կայացավ Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի առաջնորդներ Վլադիմիր Պուտինի, Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի հանդիպումը։ Հանդիպման արդյունքում կողմերն ընդունեցին
հայտարարություն, որով վերահաստատեցին 2020թ. նոյեմբերի 9-ի և 2021թ. հունվարի 11-ի հայտարարությունների բոլոր դրույթների հետագա, հետևողական իրականացման և անվերապահ պահպանման հանձնառությունը՝ ի շահ Հարավային Կովկասի կայունության, անվտանգության և տնտեսական զարգացման։ Կողմերը նաև պայմանավորվեցին ադրբեջանա-հայկական սահմանին կայունության և անվտանգության մակարդակը բարձրացնելուն ուղղված քայլեր ձեռնարկել և գործընթացը մղել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի դելիմիտացիայի և այդուհետ դեմարկացիայի հարցերով երկկողմ՝ կողմերի հայտի հիման Ռուսաստանի Դաշնության խորհրդատվական մասնակցությամբ հանձնաժողովի ստեղծման ուղղությամբ։
Հակոբ Տեր-Խաչատուրյանը նշեց, որ ընդունված հայտարարությունը նոյեմբերի 9-ի և հունվարի 11-ի հայտարարությունների շարունակությունն էր։
Загружается новость ... "Лево"
«Կարևորագույն խնդիրները, որ մեզ շարունակում են մտահոգել մի քանիսին են։ Առաջինը՝ սահմանագծման և սահմանազատման խնդիրներն են։ Մենք միշտ նշել ենք, որ չպետք է դա լինի ի հեճուկս Արցախի կարգավիճակի խնդրին։ Մենք շատ լավ գիտենք, որ Ադրբեջանը և Թուրքիան ամեն գնով աշխատելու են, որ Արցախի հարցը թաղեն՝ սահմանագծման և սահմանազատման ճանապարհով Հայաստանին պարտադրելով Ադրբեջանի հողային ամբողջականության ճանաչումը», – ասաց Տեր–Խաչատուրյանը։
ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցչի խոսքով՝ երկրորդ մտահոգությունը հայ-թուրքական հարաբերությունների կծիկն է։
«Կարևոր է, թե ինչ տեսակի և ինչ ձևի հանգուցալուծում է պարտադրվում կամ գոյանում այդ հաղորդակցության կապերը բացելու իմաստով։ Ինչպես գիտեք՝ մենք կտրականապես դեմ ենք միջանցքի գաղափարին։ Այն, որ ինչ-որ ձևով Հայաստանը պետք է բացվի աշխարհի առջև, այդ ուղղությամբ հարց չունենք մինչև այն ժամանակ, երբ կլինեն մտածված, հաշվարկված ձևով աշխատանքներ», – ասաց նա։
Եռակողմ հանդիպման ժամանակ Արցախի մասին չխոսելը Հակոբ Տեր-Խաչատուրյանը դրական չի գնահատում։
Նա նշեց այն բաց մնացած թեմաները, որոնք չքննարկվեցին հանդիպման ժամանակ.«Մեծագույնը կարգավիճակի խնդիրն է, շատ հստակ ձևով գերիների փոխանակման հարցը նշված չէր, նշված չէր նաև Ադրբեջանի և Թուրքիայի պատերազմական ոճիրների խնդիրները։ Մենք դատեր ենք սկսել Եվրոպայում Ադրբեջանի պատերազմական ոճիրների դեմ»։
Անդրադառնալով Արցախի կարգավիճակին նա նշեց. «Կարգավիճակի հարցը լուծված չէ ինչքան էլ, որ Ադրբեջանը հայտարարի, թե իր համար Արցախի հարց գոյություն չունի, թե Արցախի մարզ գոյություն չունի, ինչպես իրենք են նշում երբեմն, դա իրենց խնդիրն է։ Բայց ինչ մեզ և համաշխարհային հանրությանն է վերաբերում, Արցախի կարգավիճակը մնում է քննարկելի, և մենք կողմնակից ենք, որ Մինսկի համանախագահող երկրների ֆորմատը վերակենդանացվի և այդ ուղղությամբ շարունակվեն բանակցությունները»։
Ինչքանո՞վ է նպատակային հետաձգել սահմանազատման և սահմանագծման փուլը։ Այս հարցին ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչը պատասխանեց, որ կողմնակից կլինեին, որ հնարավորության դեպքում այս հարցը հետաձգվեր, սակայն նաև նշեց՝ այս իշխանությունը պնդում է, որ նոյեմբերի և հունվարի հայտարությունների մեջ գոյություն ունի կետ և հենց դա է առաջացնում խնդիր։
«Մենք չենք հավատում, որ այդքան անմիջական է հարցը, որովհետև շատ երկրներ իրար հետ ունեն բնականոն հարաբերություններ դե ֆակտո սահմաններով, առանց սահամանզատում և սահմանագծում ունենալու։ Հարցեր կան, օրինակ, Ռուսաստանի և Ճապոնիայի միջև կամ Թուրքիայի, Վրաստանի սահմանները..։ Հայաստանին պարտադրել այնպիսի խիստ պայմաններ, որ աշխարհում շատ պետություններ չունեն, իսկապես անընդունելի երևույթ է։ Ցավով եմ ասում, բայց սա պարտության հետևանքն է, թշնամին փորձում է ամեն ինչ կորզել և այդ ուղղությամբ երբեմն օգտագործում է շատերի անտարբերությունը կամ Թուրքիայի քաջալերանքը, որպեսզի դա անի հիմա, երբ Հայաստանը գտնվում է ընկճված վիճակում և ունի իշխանավոր, որը գլուխը կախ մասնակցում է բանակցություններին»։
Գաղտնիք չէ նաև, որ Հայ դատի գրասենյակը մեծ գործունեություն է ծավալել ցեղասպանության ճանաչման գործում։ Այսօր խաղաղության դարաշրջանի համար Թուրքիան պահանջելու է հրաժարվել նաև ցեղասպանության ճանաչման հարցից։ Ինչքանո՞վ իշխանությունը կգնա այս քայլին հարցին Հակոբ Տեր-Խաչատուրյանը պատասխանեց. «Խաղաղություն չի կարելի հաստատվել, եթե ժողովուրդների միջև գոյություն ունեցող հիմնական հարցերը լուծված չեն։ Թուրքիան պարտավոր է առերեսվել պատմության հետ և համաշխարհային հանրությանը ներկայանալ իր հանցանքը ընդունած և հայ ժողովրդի առջև ունեցած հատուցումները կատարած։ Այլ կերպ մնայուն և տևական խաղաղություն չի կարող հաստատվել»։
Նշենք նաև, որ ՀՅԴ Բյուրոյի Հայ դատի Կենտրոնական գրասենյակի կազմակերպմամբ՝ նոյեմբերի 29-ից դեկտեմբերի 3-ը Երևանում, Գորիսում և Ստեփանակերտում կգումարվի ՀՅԴ Հայ Դատի հանձնախմբերի և գրասենյակները խորհրդաժողով: Խորհրդաժողովին մասնակցում են Հայ Դատի ավելի քան 20 հանձնախմբերից և գրասենյակներից, ինչպես նաև ՀՅԴ կուսակցական մարմիններից մոտ 50 ներկայացուցիչներ:–0–
