ԵԱՀԿ ՄԽ շնորհիվ ղարաբաղյան հակամարտությունը նոր պատերազմի չհանգեցրեց. Ֆասիե

Ղարաբաղյան հակամարտությունը լայնածավալ արյունալի պատերազմի չվերածվեց ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների (Ֆրանսիա, ԱՄՆ, Ռուսաստան) ջանքերի շնորհիվ,  կարծում է ՄԽ ֆրանսիացի համանախագահ Բեռնար Ֆասիեն, ով իր առաքելությունն ավարտում է այդ պաշտոնում:

«Վերջին կես տարվա ընթացքում մենք հինգ անգամ հատեցինք շփման գիծը: Մենք ցանկանում էինք ցույց տալ, որ այդ գծերը մարդկանց միջև վերջնական պատնեշ պետք է չդառնան: Հակամարտության կողմերը համախմբում են ուժերը, որպեսզի ականազերծեն միջանցքը համանախագահների համար և անվտանգության երաշխիքներ տան. նշանակում է՝ նրանց համագործակցությունն ամեն դեպքում հնարավոր է»,- չորեքշաբթի Երևանում հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց նա:

Ըստ Ֆասիեի, ղարաբաղյան հակամարտության ուժային լուծումն անընդունելի է, քանի որ հակառակ դեպքում կարող է այնպիսի իրավիճակ ստեղծվել, ինչպիսին Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո ստեղծվեց Ֆրանսիայի և Գերմանիայի միջև:

«Վերջերս ես խոսեցի այդ մասին Փարիզում, սակայն որոշ լրագրողներ ասածիցս որոշ բառեր քաղելով՝ հիմար մեկնաբանություններ արեցին և շրջեցին իմ խոսքը»,- նշեց նա՝ ավելացնելով, որ չնայած այդ ժամանակ Ֆրանսիային հաջողվեց նվաճել Գերմանիայի կողմից օկուպացված տարածքների մի մասը, սակայն այդ հաղթանակի գինը շատ մեծ եղավ:

Վերջին շրջանում ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում հրապարակումներ էին հայտնվել, որոնք դեկտեմբերի 9-ին կայացած Ֆրանսիայի Սենատի կլոր սեղանի ընթացքում Բեռնար Ֆասիեի ելույթի աղավաղված մեկնաբանություններն էին, մասնավորապես՝ «որպես ֆրանսիացի, ես լավ գիտեմ, թե ինչ է օկուպացիան» արտահայտությունը:
«Մենք այնքան շատ գումար  ծախսեցինք, իսկ ամենակարևորն այն է, որ այդքան շատ մարդկանց կորցրեցինք: Դա ցույց է տալիս, որ նույնիսկ Ադրբեջանի համար այդ պատերազմը ողջամիտ լուծում չի լինի: Կարևոր չէ, թե ով կհաղթի, դա մղձավանջ կլինի բոլորի համար»,- ընդգծեց Ֆասիեն:

Նա ավելացրեց, որ անկախ ամեն ինչից, աշխարհագրորեն Հայաստանը և Ադրբեջանը հարևաններ կմնան, և նրանք պետք է սովորեն խաղաղ գոյակցել:

«Այժմ կողմերի միջև պետք է բարելավել մթնոլորտը, և ես միայն ղեկավարներին նկատի չունեմ: Նման արյունահեղությունից, ատելության կուտակումից հետո խաղաղություն ստեղծելը, առաջին հերթին, կախված է Հայաստանի և Ադրբեջանի բնակիչների բարի կամքից: Այդ պատճառով բոլորիդ վրա՝ լրագրողների, զինվորականների, նախագահների, պատգամավորների, քաղաքական գործիչների ու մտավորականության վրա է դրված կարգավորման պատասխանատվությունը»,- ամփոփեց համանախագահը:

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:

Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:
1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից  հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ  ստիպված լքեց բնօրրանը:

Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչև այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-