ԵՐԵՎԱՆ, 31 օգոստոսի. /Նովոստի-Արմենիա/. Հունգարիայի Բուդապեշտի համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ շներն ընդունակ են ճանաչել մարդկային բառերը և խոսքի առոգանությունը: Դրանք զանազանելու համար պատասխանատու են ուղեղի տարբեր հատվածներ` համապատասխանաբար, ձախ և աջ կիսագնդերը։
Հետազոտության արդյունքները նշվել են Science ամսագրում հրապարակված մամուլի հաղորդագրության մեջ, գրում է
lenta.ru–ն։
Նյարդակենսաբաններն ուսումնասիրել են շների ուղեղի ակտիվության փոփոխությունները` ի պատասխան մարզիչի խոսքի: Կենտրոնական նյարդային համակարգի բարձրագույն բաժինների գործունեությունը վերլուծվել է գործառնական ֆունկցիոնալ ՄՌՏ-ի միջոցով` 30 կենդանիների վրա: Շներին տարբեր առոգանություններով ասում էին գովեստի և չեզոք (նրանց համար անծանոթ, հետևաբար, անիմաստ) խոսքեր:
Հաստատվել է, որ ձախ կիսագունդը պատասխանատու է բառի ընկալման համար, բայց միայն այն դեպքում, եթե դրանք շան համար որևէ իմաստ ուննեն: Աջ կիսագնդում գտնվող լսողական հատվածը պատասխանատու է առոգանության մեկնաբանման համար: Հայտնի է, որ ուղեղի այդ հատվածը մշակում է թե ուրիշ շների, թե մարդկանց զգացմունքային հնչյունները: Սա վկայում է, որ առոգանության ճանաչման մեխանիզմները չեն սահմանափակվում գիտակցված խոսքով:
Դրական գրգիռներին (ուտելիք, սեքս, նուրբ հպումներ) արձագանքող պարգևատրման կենտրոնն ակտիվանում է միայն այն դեպքում, եթե առոգանությունը համապատասխանում է գովեստի խոսքին: Այդպիսով, շներն ընդունակ են հասկանալ ոչ միայն` ինչ են ասում մարդիկ, այլ նաև` ինչպես են դա ասում: Նմանատիպ ձևով է աշխատում նաև մարդկային ուղեղը:
Գիտնականների խոսքով, հետազոտությունն առաջին քայլն է հասկանալու, թե ինչպես են շներն ընկալում մարդկային խոսքը: Բացի այդ, պարզվել է, որ բանավոր տեղեկատվության մշակման համակարգերն ավելի վաղ ծագում ունեն, քան ընդունված էր կարծել նախկինում, և դրանք բացառիկ չեն մարդկային ուղեղի համար:
