Հայաստանին այսօր ձեռնտու չէ ճանաչել Ղարաբաղի անկախությունը. փորձագետ

Հայաստանին այսօր ձեռնտու չէ ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը, կարծում է հայ փորձագետ Երվանդ Բոզոյանը:

«ԼՂՀ անկախության ճանաչման մասին» «Ժառանգություն» ընդդիմադիր խմբակցության օրինագիծն ընթացիկ քառօրյայում (հոկտեմբերի 25-28-ը) կներկայացվի ՀՀ ԱԺ-ի քվեարկությանը:

Օրինագծով նախատեսված է, որ Հայաստանը իրավական մակարդակով պետք է ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը, և այս փաստաթղթի ընդունումը հիմք կդառնա՝ ճանաչումից բխող բոլոր հարցերի, այդ թվում նաև անվտանգության հարցերի կարգավորման համար:

Քաղաքագետի խոսքերով՝ այժմ Հայաստանի կողմից Ղարաբաղի անկախության ճանաչումը ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման միջնորդների կողմից կդիտարկվի որպես ապակառուցողական քայլ Հայաստանի կողմից, և Երևանը կհայտնվի անշահավետ դրության մեջ:

«Կգա ժամանակ, և Հայաստանը կկարողանա բարձրացնել ԼՂՀ անկախության ճանաչման մասին հարցը, որը մեզ համար նույն կարևորությունն ունի, ինչ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցը, սակայն հիմա դրա համար հարմար ժամանակ չէ», - ասաց Բոզոյանը:

Հայոց Ցեղասպանությունը ХХ դարի առաջին ցեղասպանությունն է։ Թուրքիան ավանդաբար մերժում է Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին մոտ մեկուկես միլիոն հայերի զանգվածային ջարդեր իրականացնելու մեղադրանքները և չափազանց ցավագին է վերաբերվում Հայոց Ցեղասպանության հարցի վերաբերյալ Արևմուտքի կողմից արվող քննադատություններին։ Հայոց ցեղասպանության փաստը ճանաչել են բազմաթիվ երկրներ, մասնավորապես, Ուրուգվայը, Ռուսաստանը, Ֆրանսիան, Լիտվան, Իտալիայի խորհրդարանի ստորին պալատը, ԱՄՆ նահանգների մեծամասնությունը:

Բոզոյանը կարծում է, որ Հայաստանը պետք է այնպիսի հզոր պետություն դառնա, որ կարողանա թելադրել իր պայմանները տարածաշրջանում:

Փորձագետի կարծիքով՝ Հայաստանը նման հնարավորություն ուներ 1994 թ.-ին, երբ հայկական կողմը դե-ֆակտո հաղթանակ տարավ, և «հենց այդ ժամանակ կառավարությունը պետք է ճանաչեր Արցախի անկախությունը»:

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:

Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:

1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից  հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ  ստիպված լքեց բնօրրանը:

Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչև այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-