ԵՐԵՎԱՆ, 14 հոկտեմբերի. /Նովոստի-Արմենիա/. Հայաստանը Համաշխարհային տնտեսական ֆորումի (ՀՏՖ) կողմից կազմված սեռերի հավասարության վարկանիշում 134 երկրների շրջանում զբաղեցնում է 84-րդ տեղը:
Հետազոտության համաձայն, հարևան Վրաստանը 88-րդ տեղում է, Ադրբեջանը՝ 100-րդ տեղում: ԱՊՀ երկրների շրջանում ամենաբարձր տեղը վարկանիշում զբաղեցրել է Ղազախստանը (41), նրան հետևում են Ռուսաստանը (45), Ղրղզստանը (51) և Ուկրաինան (63):
ՀՏՖ-ն համեմատական հետազոտություն է անցկացնում 134 երկրում՝ հիմնվելով չորս ոլորտների վիճակագրական տվյալների վրա, որոնց թվում են կանանց մասնակցությունը երկրի տնտեսական և քաղաքական կյանքում, գեղեցիկ սեռի համար բարձրագույն կրթության և առողջապահության համակարգի հասանելիությունը:
Հատկանշական է, որ վարկանիշի գոյության ընթացքում, որը 2010թ.-ին նշում է իր հինգերորդ հրատարակությունը, առաջին դիրքերում են եղել Սկանդինավյան երկրներն ու Նոր Զելանդիան: Իսկ այս անգամ սեռերի հավասարության ամենաբարձր մակարդակ ունեցող երկրների տասնյակը եզրափակել է Շվեյցարիան, որը շարունակում է վարկանիշային սանդղակով իր հաղթական բարձրացումը:
Կառավարության կազմում կանանց առկայության շնորհիվ 2008թ.-ին 40-րդ տեղից միանգամից հայտնելով 14-րդ տեղում՝ Համադաշնությունը կանգ չառավ ձեռքբերվածի վրա և վերջին վարկանիշում հայտնվեց այդ ոլորտում ամենաբարձր ցուցանիշ ունեցող երկրների տասնյակում:
Պատճառը ոչ միայն կին նախարարների թիվն է: «Շվեյցարիան բարելավել է իր ցուցանիշները կանանց համար բարձրագույն կրթության հասանելիության շնորհիվ», - Le Temps ամսագրին իրավիճակը մեկնաբանում է հետազտության հեղինակ Սաադիա Զախիդին: «Բացի այդ, նախորդ տարվա ընթացքում կրճատվել է նույնատիպ պաշտոններ զբաղեցնող կանանց և տղամարդկանց աշխատավարձերի միջև տարբերությունը»: Միաժամանակ Դաշնային խորհուրդ Սիմենոտտա Սոմարուգայի ընտրություննը հաշվի չեն առնվել 2010թ.-ի վարկանիշում, այնպես որ Շվեցարիան, դառնալով աշխարհի այն հազվագյուտ երկրներից մեկը, որտեղ կանանց թիվը գերակշռում է կառավարությունում, հավանական է՝ հաջորդ տարի բարելավի իր վարկանիշը, եթե իհարկե «անկում» չապրի այլ ցուցանիշներով:
Դեռ վաղ է խոսել քաղաքական և տնտեսական ոլորտներում «սեռական» լիակատար հավասարակշռության ձեռքբերման մասին:
«Ոչ մի երկիր դեռ չի կարող պարծենալ սեռերի լիակատար իրավահավասարությամբ», - ընդգծել է Սաադիա Զախիդին: Վարկանիշի առաջին տեղերը հարաբերական են: Մասնագիտական և պետական ոլորտներում կանանց և տղամարդանց բաժանող անդունդը Շվեյցարիայում, օրինակ, լրացված է միայն 75 տոկոսով (օրինակ Իսլանդիայում, որն ունի սեռերի իրավահավասարության ամենաբարձր մակարդակը, այդ ցուցանիշը հասնում է 85 տոկոսի, իսկ փոխչեմպիոն Նորվեգիայում՝ 84 տոկոսի):
Եթե բարձրագույն կրթության և քաղաքականության ոլորտները սկսել են ավելի բարեհաճ կերպով «վերաբերվել» գեղեցիկ սեռի նկատմամբ, ապա այդքան էլ լավ չեն հեռանկարները տնտեսության մեջ: Շվեյցարական հարյուր խոշոր ընկերությունների շրջանում ՀՏՖ-ի կողմից անցկացված հետազոտության համաձայն, նույն աշխատանքը կատարող կին և տղամարդ-աշխատակիցների աշխատավարձերի միջև տարբերությունը զգալի է: Գործնականում կանանց աշխատավարձերը չեն գերազանցում տղամարդկանց աշխատավարձերի 79 տոկոսը, իհարկե 2009թ.-ին նրանց բաժանող անդունդն ավելի մեծ էր՝ 66 տոկոս:
Ընդհանուր առմամբ, ցանկում ներառված երկրների 86 տոկոսը հասել է զգալի հաջողությունների, ընդ որում ոչ միայն սեռերի իրավահավասարության գծով առաջատարները, այլև վարկանիշում վերջին տեղերը զբաղեցնող երկրները, ինչպիսիք են Արաբական Էմիրությունները կամ Սաուդիան Արաբիան: Նախորդ տարիների համեմատ՝ այստեղ ավելի մեծ թվով կանայք են բարձրագույն կրթություն ստացել, ինչը, հետազոտության հեղինակի խոսքերով, լավ նշան է: Վերջին տեղերում են Մալին, Պակիստանը, Չադն ու Յեմենը:
Լատվիան, զբաղեցնելով 18-րդ տեղը, նախկին խորհրդային հանրապետություններից միակն է, որ ներառվել է առաջին քսանյակում՝ Նիդեռլանդների և ԱՄՆ-ի միջև: Վերջին տարիների ընթացքում զգալի առաջընթացի է հասել Մոնղոլիան՝ 2007 թ.-ին 62-րդ տեղից աստիճանաբար տեղափոխվելով 27-րդ տեղ: Լիտվան 35-րդ տեղում է, Ղազախստանը 41-րդ տեղում է՝ առաջ անցնելով 45-րդ տեղը զբաղեցնող Ռուսաստանից: Իսկ Ռուսաստանի Դաշնությունը զարմանալի կերպով առաջ է անցել հավասարության և եղբայրության երկիր համարվող Ֆրանսիայից, որը 2010 թ.-ին 28-րդ տեղից հայտնվել է 46-րդ տեղում:
Փորձագետները կարծում են, որ պատճառը կառավարությունում տղամարդ նախարարների թվի գերիշխումն է և անդունդը, որը նախկինի պես առկա է կանանց և տղամարդկանց աշխատավարձերի միջև, այս կատեգորիայում Ֆրանսիան հայտնվել է 127-րդ տեղում (համեմատության համար Շվեյցարիան 67-րդ տեղում է):
Ֆրանսիային հետևում է Էստոնիան (47-րդ տեղ), նրա ցուցանիշները նախորդ տարվա ընթացքում տասը կետով անկում են ապրել, նույն բանը տեղի է ունեցել նաև Ղրղզստանի Հանրապետության հետ, որը 41-րդ տեղից հայտնվել է 51-րդ տեղում: Ընդհանուր առմամբ, քաղաքականության և տնտեսության մեջ կանանց դիրքն անկում է ապրել վարկանիշի 14 տոկոս երկրներում: Նրանց թվում են Ուկրաինան, որը 61-րդ տեղից իջել է 63-րդ տեղ, Ադրբեջանը (89-րդ տեղից հայտնվել է 100-րդ տեղում) կամ Տաջիկստանը, որը 86-րդ տեղից հայտնվել է 89-րդ տեղում:
Համաշխարհային տնտեսական ֆորումի փորձագետներն իրենց կոմյունիկեում հիշեցրել են, որ և առաջատար, և ետ մնացող երկրների շահերից է բխում սեփական դիրքերի բարելավումը, քանի որ սեռերի իրավահավասարությունը մրցունակության գրավականն է:-0-