Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ քննարկել է հուլիսի 19-ին ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանի Չայլու գյուղի առաջնային դիրքերի վրա հարձակված դիվերսիոն խմբի անդամ Մ. Իբրահիմովի դին Ադրբեջանին վերադարձնելու հարցը, տեղեկացնում են Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնից:
Ինչպես տեղեկացրեց քահանա Վահրամ Մելիքյանը, սեպտեմբերի սկզբին Մոսկվայի և Համայն Ռուսիո Պատրիարք Կիրիլ Առաջինը Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին էր ներկայացրել Կովկասի մահմեդականների հոգևոր վարչության նախագահ Շեյխ ուլ իսլամ Փաշա Զադեի խնդրանքը՝ միջնորդելու ՀՀ իշխանություններին` Ադրբեջանին վերադարձնելու զոհված զինվորի դին։
«Խնդրի առնչությամբ Նորին Սրբությունը հանդիպում ունեցավ Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ՝ ներկայացնելով Մոսկվայի և Համայն Ռուսիո Պատրիարքի և Ադրբեջանի հոգևոր առաջնորդի խնդրանքը»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։
Քննարկման արդյունքների մասին Վեհափառ Հայրապետը տեղեկացրեց Ռուսաց պատրիարքին՝ փոխանցելով, թե հայկական կողմը մշտապես բարյացակամ է գտնվել և «Կարմիր Խաչ» միջազգային կազմակերպության միջոցով կազմակերպել է ռազմագերիների, զոհված զինվորների դիերի վերադարձն ադրբեջանական կողմին, մինչ Ադրբեջանը ոչ միայն դադարել է նույն կերպ վարվել, այլև հաճախակի սադրիչ փորձեր է կատարում ներթափանցելու ԼՂՀ տարածք, ինչը բնավ չի նպաստում հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը և փոխվստահության մթնոլորտի ձևավորմանը:
«Հայկական կողմը պատրաստակամ է քննության առնել նման դիմումներ, եթե Ադրբեջանը ևս պատրաստակամություն ցուցաբերի՝ վերոհիշյալ խնդիրները դիտարկելու արդյունավետ փոխգործակցության վերականգնման միջոցով` հավատարիմ միջազգային հումանիտար իրավունքի պահանջներին»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:
Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:
1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ ստիպված լքեց բնօրրանը:
Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչև այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-
