Հայ ազգային կոնգրեսը դեմ է Հայաստանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչմանը։
«Ժառանգություն» ընդդիմադիր խմբակցությունը ՀՀ ազգային ժողովի խոսնակ Հովիկ Աբրահամյանին առաջարկել է հոկտեմբերի 5-ին արտահերթ քննարկել «ԼՂՀ անկախության ճանաչման մասին» օրինագիծը: Խմբակցությունը տվյալ օրինագիծը խորհրդարան է ներկայացրել դեռ 2007թ.-ին, սակայն այդ ժամանակվանից պատգամավորները հրաժարվում են այն օրակարգ ներառել:
«Եթե Հայաստանը ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը, ապա միջազգային արձագանքն Ադրբեջանի օգտին կլինի։ Համաշխարհային հանրությունը դա որպես ուղիղ մարտահրավեր կընկալի և համապատասխան պատասխան կտա»,- ուրբաթ լրագրողներին ասաց նա։
Ըստ Զուրաբյանի, Ղարաբաղի ճանաչման համար դե-յուրե պետք է սկզբում դե-ֆակտո ճանաչել՝ զարգացնել, բնակեցնել, ամրապնդել, շենացնել։
Հայ ազգային կոնգրեսը՝ Տեր-Պետրոսյանի ղեկավարությամբ, ստեղծվել է 2008թ.-ի օգոստոսի 1-ին։ Հայ ազգային կոնգրեսի կազմում է շուրջ 20 քաղաքական կուսակցություն և կազմակերպություն։ ՀԱԿ-ի հիմնական պահանջներն են՝ քաղբանտարկյալների ազատ արձակում, քաղաքացիների սահմանադրական իրավունքների վերականգնում և արտահերթ ընտրությունների անցկացում։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:
Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:
1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ ստիպված լքեց բնօրրանը:
Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչև այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-