Ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում Հայաստանը պետք է լիարժեք օգտագործի Սփյուռքի ներուժը, այդ կարծիքին է Արմենական-Ռամկավար-ազատական կուսակցության նախագահ Հակոբ Ավետիքյանը։
«Մեզ անհրաժեշտ է ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման հարցում ճշտել մեր դիվանագիտական, քաղաքական և ռազմական դիրքորոշումները, օգտագործել Սփյուռքի ներուժը»,- շաբաթ օրը կուսակցության համագումարի ժամանակ ասաց նա։
Ավետիքյանը նշեց, որ կուսակցությունը չի կասկածում Հայաստանի իշխանությունների հայրենասիրությանը և ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը հավատարիմ լինելուն՝ անվտանգության և ԼՂՀ ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքների ապահովման ժամանակ:
Ըստ նրա՝ չնայած դրան, 1994թ.-ից սկսած, երբ ղարաբաղյան հակամարտության հարցը միջազգային նշանակություն ստացավ, հայկական կողմը մի քանի սխալ թույլ տվեց, մասնավորապես, Ադրբեջանը կարողացավ աղմուկ բարձրացնել իր փախստականների շուրջ և մեծացնել նրանց իրական թիվը, այն ժամանակ, երբ հայ փախստականների հարցի հանդեպ ուշադրությունն առավել քիչ է։
Նա նաև նշեց, որ հայկական կողմը չի բարձրացրել Բաքվի պատասխանատվության հարցը՝ պատերազմ սկսելու և Ադրբեջանում իրենց կարողությունը կորցրած հայերին փոխհատուցման առումով, և բացթողում դարձավ Ղարաբաղի՝ բանակցային գործընթացի կողմի կարգավիճակի կորուստը։
Միաժամանակ, ինչպես կարծում է կուսակցության ղեկավարը, ոչ Երևանը, ոչ էլ Ստեփանակերտը բավականաչափ ուշադրություն չեն հատկացնում ղարաբաղյան կողմից վերահսկվող տարածքների բնակեցմանը։ Ավետիքյանը նշեց, որ այդ տարածքների բնակեցումը ԼՂՀ անվտանգության կարևոր երաշխիքը կդառնա։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:
Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:
1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ ստիպված լքեց բնօրրանը:
Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչ այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-