Ղարաբաղի և Ադրբեջանի սահմանի շփման գոտում Ադրբեջանի կողմից հրադադարի ռեժիմի խախտումը երկակի ուղերձ էր, ասաց ՀՀ նախկին արտգործնախարար, ընդդիմադիր ՀԱԿ ներկայացուցիչ Ալեքսանդր Արզումանյանը։
Հունիսի 18-ին Չայլու գյուղի մերձակայքում Ադրբեջանից ԼՂՀ տարածք է ներխուժել զինված հետախուզական խմբավորում: Սահմանն անցած ադրբեջանցիներին հաջողվել է թափանցել ղարաբաղա-ադրբեջանական զորքերի շփման գոտու հյուսիսարևելյան հատված: Տեղի է ունեցել դիմահար մերձամարտ: Թողնելով մեկ դիակ և զինամթերք` թշնամին հետ է քաշվել: Մարտի արդյունքում հայկական կողմը տվել է չորս զոհ, չորս վիրավոր:
«Դա հստակ ձևակերպված ուղերձ էր, որը երկու հասցեատեր ունի՝ մի կողմից այն արվել է ներքին սպառման համար, որպեսզի ադրբեջանական հանրությանը ցույց տրվի, որ բանակը այնքան մարտունակ է, որ չնայած Ադրբեջանի կողմից ինչ-որ գործողությունների անհնարինության մասին Հայաստանի հայտարարություններին՝ նրանց հաջողվեց դա անել... Մյուս կողմից՝ համաշխարահային հանրությանը, որ Հայաստանին պետք է ստիպել ընդունել Ադրբեջանի պայմանները»,- հինգշաբթի լրագրողներին ասաց Արզումանյանը։
ՀՀ ԱԳՆ նախկին նախարարը նշեց, որ այդ կերպ Ադրբեջանն ակնարկում է, որ հակառակ դեպքում ինքը պատերազմական գործողությունները կվերսկսի։
Այդ կապակցությամբ Արզումանյանը նաև հիշեց 1973թ.-ի արաբաիսրայելական պատերազմը, երբ Եգիպտոսն ու Սիրիան անսպասելիորեն գրոհեցին Իսրայելը Յոմ Կիպուրին (հաշտության օրը, հրեական օրացույցում սուրբ օր), երբ մեծաքանակ զոհերի պատճառով Իսրայելը ստիպված էր արաբներին զիջումների գնալ։
ԱԳՆ նախկին ղեկավարն ավելացրեց, որ բացառում է առանց նախագահ Ալիևի իմացության Ադրբեջանի կողմից դիվերսիայի հնարավորությունը և ընդգծեց, որ նման գործողությունների պատճառը հենց հրադադարի, այլ ոչ թե խաղաղություն մասին համաձայնագիրն է։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկիզբ է առել 1988 թ.-ին, երբ հիմնականում հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին։
1991 թ. դեկտեմբերի 10-ին, Խորհրդային Միության փլուզումից մի քանի օր առաջ, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցավ հանրաքվե, որի ժամանակ բնակչության ճնշող մեծամասնությունը՝ 99,89 տոկոսը Ադրբեջանից ամբողջովին անկախանալու կողմ քվեարկեց։
Դրանից հետո սկսվեցին լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ, որոնց հետևանքով Ադրբեջանը կորցրեց վերահսկողությունը Լեռնային Ղարաբաղի և նրան հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ։
1994 թ.-ի մայիսի 12-ին՝ զինադադարի մասին համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելուց հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները։ Պատերազմի հետևանքով երկու կողմից զոհվեց մոտավորապես 25-30 հազ մարդ և մոտ մեկ միլիոնը ստիպված եղավ լքել բնակավայրերը։
Զինադադարի ռեժիմի մասին համաձայնությունը պահպանվում է մինչ այժմ։
1992 թ.-ից մինչ օրս ընթանում են բանակցություններ հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան։-0-
