Հայաստանի տարածքների ավելի քան 80%-ն անապատացման ռիսկի է ենթարկվում. փորձագետ

Հայաստանի տարածքների ավելի քան 80%-ն անապատացման զանազան ռիսկերի է ենթարկվում, ՀՀ բնապահպանության նախարարության բիոռեսուրսների կառավարման վարչության պետի տեղակալ, ՄԱԿ-ի Անապատացման և երաշտի դեմ պայքարի կոնվենցիայի համակարգող Աշոտ Վարդևանյանը։

1995թ.-ից սկսած՝ ամեն տարի ողջ աշխարհում հունիսի 17-ը նշվում է որպես Անապատացման և երաշտի դեմ պայքարի համաշխարհային օր։

«Հայաստանը, որը տեղակայված է երաշտային տարածաշրջանում, գտնվում է անապատացման զանազան երևույթների ազդեցության տակ, որոնք բնության նախապայմանների պատճառով, ինչպես նաև հաշվի առնելով մարդկային գործոնը և տնտեսության մեջ անցումային ժամանակահատվածը, բավական ուժեղ են դրսևորվում»,- հինգշաբթի «Նովոստի» միջազգային մամուլի կենտրոնում ասաց Վարդևանյանը։

Ըստ նրա, Հայաստանի տարածքների միայն 10 տոկոսն են անտառներով պատված, մնացած հողերն օգտագործվում են գյուղատնտեսական, բնակելի և արդյունաբերական նպատակներով։

Վարդևանյանը նշեց, որ ամբողջ աշխարհում երեք հիմնական պատճառ կա, որոնք անապատացում են առաջացնում։ «Խոսքը գնում է անտառների անօրինական հատման, անասունի գերարածեցման, ինչպես նաև տնտեսության սխալ կազմակերպման մասին»,- ասաց նա։

Միաժամանակ փորձագետն ընդգծեց, որ Հայաստանում գյուղատնտեսության սխալ կազմակերպումը բավական լուրջ գործոն է։

«Հողային տարածքները շատ քիչ են, և դրանց վրա անհնար է բազմաթիվ անգամ ցանք կազմակերպել»,- ասաց նա՝ ավելացնելով, որ այդ հողերը հաճախ «ուղղակի սպառվում են»։

Բացի այդ, ըստ Վարդևանյանի, գյուղատնտեսության սխալ կիրառման օրինակ է հողերի՝ միևնույն ցանքսային կուլտուրայի տակ օգտագործումը։

 «Գյուղատնտեսական նպատակներով նման հողերի օգտագործման ժամկետը, որը կարող էր 100-150 տարի հասնել, 10 անգամ կրճատվում է»,- պարզաբանեց նա։

Գործակալության պետի տեղակալը նաև ասաց, որ ՄԱԿ-ի Անապատացման և երաշտի դեմ պայքարի մասին կոնվենցիայի շրջանակներում, 2002թ.-ին ՀՀ կառավարությունը մշակել և առաջինն է հաստատել Հարավային Կովկասի երկրների միջև Անապատացման դեմ պայքարի գործողությունների ազգային ծրագիրը, որը որոշում է այդ երևույթի պատճառներն ու այն միջոցառումները, որոնք անհրաժեշտ են ձեռնարկել իրավիճակը մեղմացնելու համար։

Նա պարզաբանեց, որ ընդհանուր առմամբ 70 հազար դոլարի չափով երկու փորձնական ծրագիր է մշակվել։ «Ծրագրերից մեկն իրականացվել է Կոտայքի շրջանի Գառնի համայնքում՝ հարցերի լուծման նպատակով, որոնք կապված են ոռոգման համակարգերի վերականգնման և ոռոգվող տարածքները 300 հա-ի հասցնելու հետ, իսկ երկրորդ ծրագրի շրջանակներում Հայաստանի Տավուշի շրջանի Մակարավանք համայնքում սողանքային երևույթների հետազոտություն է անցկացվել»,- ասաց Վարդևանյանը։

ՄԱԿ-ի Անապատացման և երաշտի դեմ պայքարի կոնվենցիան ընդունվել է 1994թ.-ի հունիսի 17-ին Փարիզում, ուժի մեջ է մտել 1997թ.-ին։ Հայաստանը համաձայնագիրը վավերացրել է 1997թ.-ին։-0-