ԵՐԵՎԱՆ, 25 մայիսի./Նովոստի-Արմենիա/. Եվրախորհրդարանի բանաձևը, որը վերաբերում է Հարավային Կովկասի հակամարտությունների կարգավորմանը, կարող է վնասել ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման բանակցային գործընթացը, կարծում է ՀՀ ԱԺ արտաքին կապերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արմեն Ռուստամյանը:
Եվրախորհրդարանը մայիսի 20-ին բանաձև է ընդունել Հարավային Կովկասում հակամարտությունների կարգավորման վերաբերյալ, որը պատրաստել է բուլղարացի խորհրդարանական Եվգենի Կիրիլովը։ Փաստաթղթում ասվում է, որ Ղարաբաղը պետք է ուժերը դուրս բերի «Ադրբեջանի բոլոր բռնազավթված տարածքներից»։
«Հայաստանը պետք է հատուկ խումբ ձևավորի, որը Եվրախորհրդարանում կներկայացնի երկրի դիրքորոշումը և կհստակեցնի, որ բանաձևը վտանգ է ներկայացնում և կվնասի ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման բանակցությունները»,- երեքշաբթի մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Ռուստամյանը:
Ըստ խորհրդարանականի, հայկական կողմի հիմնական թերամշակումը դարձավ այն, որ Հայաստանն ամենասկզբից ամբողջ ուժով չէր պայքարում Կիրիլովի նախաձեռնության դեմ, իսկ նա միշտ առանձնացել է ադրբեջանամետ և թուրքամետ դիրքորոշումներով: Միաժամանակ Ռուստամյանն ավելացրեց, որ Կիրիլովի պատրաստած փաստաթղթի փորձագետը էթնիկ ադրբեջանցի է եղել, ինչը չէր կարող չազդել փաստաթղթի ոգու վրա:
Խորհրդարանական հանձնաժողովի նախագահը նաև հայտնեց, որ Եվրախորհրդարանի ղեկավարությանն ինքը բազմիցս է ներկայացրել իր դիտողությունները՝ պարզաբանելով, որ փաստաթուղթն աղավաղում է հակամարտության էությունն ու պատմությունը: Միաժամանակ Ռուստամյանն ավելացրեց, որ չնայած բանաձևի վերջնական տարբերակի մեղմացմանը, դրանում Հայաստանի համար անընդունելի ձևակերպումներ են պահպանվել:
Պատգամավորը հայտնեց, որ բանաձևի ընդունմանը մասնավորապես նպաստել է այն, որ ոչ բոլոր եվրախորհրդարանականները գիտեն ղարաբաղյան հակամարտության պատմության մասին և ադրբեջանական քարոզչության ազդեցության տակ են ընկել:
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:
Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:
1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ ստիպված լքեց բնօրրանը:
Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչ այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-
