431.08
4.38
402.99
-4
Եղանակը Երևանում
Հայ

Թուրքիային հայ-թուրքական գործընթացը պետք էր ղարաբաղյան հակամարտությանն ադրբեջանամետ լուծում տալու համար

16:43
14 Մայիսի 2010

Թուրքիան փորձում էր Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացն օգտագործել ղարաբաղյան հակամարտության ադրբեջանամետ լուծմանը հասնելու նպատակով, կարծում է Քաղաքացիական հասարակության և տարածաշրջանային զարգացման ինստիտուտի ծրագրերի կոորդինատոր, քաղաքագետ Շուշան Խաթլամաջյանը:

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանն ապրիլի 22-ի իր հրամանագրով կասեցրել է երկրի խորհրդարանում հայ-թուրքական արձանագրությունների վավերացման ընթացակարգը՝ հայտարարելով, որ Հայաստանը պահպանում է իր ստորագրությունները փաստաթղթերի տակ։ Հայ-թուրքական արձանագրությունները մնացել են Հայաստանի Ազգային ժողովի գարնանային նստաշրջանի օրակարգում։

«Պետք է հասկանալ, որ Թուրքիան շատ լուրջ հույսեր էր կապում, որ հայ-թուրքական գործընթացը կազդի հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների և ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վրա»,- ուրբաթ Մամուլի ազգային ակումբում ասաց Խաթլամաջյանը:

Ըստ նրա, թուրք փորձագետների և դիվանագետների հետ հանդիպումների ժամանակ, թուրքական կողմը բազմիցս հայտարարել է Ղարաբաղի հարցում նախապայմանների առկայության մասին:

Ինչպես նշեց Խաթլամաջյանը, թուրքական կողմն ընդունում էր, որ արձանագրությունների տեքստում Լեռնային Ղարաբաղի մասին հիշեցում չկա, սակայն, բանավոր կերպով հայտնում է նախապայմանների առկայության մասին:

Դրա հետ մեկտեղ, ըստ քաղաքագետի, Հայաստանին ձեռնտու էր արձանագրությունների տեքստում Լեռնային Ղարաբաղի մասին նախապայմանների բացակայությունը, մինչդեռ Թուրքիան, ըստ նրա, նախապայմանների առկայության մասին պայմանավորվածություններ է ունեցել Ցյուրիխում փաստաթղթերի ստորագրմանը ներկա օտարերկրյա պետությունների և միջազգային կառույցների ներկայացուցիչների հետ:

Ղարաբաղյան հարցում Թուրքիայի ադրբեջանամետ դիրքորոշման մասին խոսելիս՝ Խաթլամաջյանը նշեց, որ դրանում անբնական ոչինչ չկա, քանի որ Թուրքիան Ադրբեջանի դաշնակիցն է համարվում, երկու պետությունների շահերը շատ դեպքերում են համընկնում:

«Այն ձևաչափում, որով բանակցություններ են անցկացվում, գիտեն, որ Հայաստանը դեմ է բանակցություններում Թուրքիայի մասնակցությանը և նման որոշման պատճառների մասին»,- ընդգծեց նա:

Վերջին ժամանակներում տարբեր ԶԼՄ-ներում ավելի հաճախ է արծարծվում այն մասին, որ Թուրքիան փորձում է ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահ դառնալ, որտեղ այժմ ընդգրկված է երեք երկիր՝ ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանն ու Ֆրանսիան, սակայն պաշտոնական Երևանը կտրականապես դեմ է դրան:
  
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:

Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:

1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից  հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ  ստիպված լքեց բնօրրանը:

Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչ այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-

Ծանոթացեք լուրերին առաջինն ու քննարկեք դրանք մեր Telegram-յան ալիքում

Partners News
ԱՌԿԱ գործակալություն
Բաժնի այլ նյութեր
16:01
29 Նոյեմբերի 2023
Պուտին–Փաշինյան հանդիպումը, հնարավոր է, տեղի ունենա Սանկտ Պետերբուրգում․ Պեսկով
Կրեմլը հնարավոր է համարում, որ  Պուտինը կարող է հանդիպել Փաշինյանի հետ դեկտեմբերի վերջին Սանկտ Պետերբուրգում կայանալիք ԱՊՀ ոչ պաշտոնական գագաթնաժողովի ժամանակ
10:30
28 Նոյեմբերի 2023
Տեղի է ունեցել Փաշինյան–Բլինքեն հեռախոսազրույցը․ ի՞նչ են քննարկել
Տեղի է ունեցել Փաշինյան–Բլինքեն հեռախոսազրույցը․ ի՞նչ են քննարկել
10:15
28 Նոյեմբերի 2023
Եթե որոշվի Հայաստանով ու Ադրբեջանով անցնող առևտրային ուղիները բացել ոչ խաղաղ ճանապարհով, ԱՄՆ-ն հնարավոր գործիքներով պետք է դա թույլ չտա. Պետդեպ
Պետդեպից ընդգծել են, որ եթե որոշվի Հայաստանով ու Ադրբեջանով անցնող առևտրային ուղիները բացել ոչ խաղաղ ճանապարհով, ԱՄՆ-ն հնարավոր գործիքներով պետք է դա թույլ չտա
13:54
24 Նոյեմբերի 2023
Հայաստանում է Գերմանիայի արտաքին հետախուզության ծառայության նախագահը․ վերջինս հանդիպել է Փաշինյանի հետ
Հայաստանում է Գերմանիայի արտաքին հետախուզության ծառայության նախագահը
10:03
24 Նոյեմբերի 2023
Երևանը կդիտարկի ՀԱՊԿ նստաշրջանում ընդունված փաստաթղթերին Հայաստանի միանալու հարցը. ԱԳՆ
ԱԳՆ–ից արձագանքել են․ Երևանը կդիտարկի ՀԱՊԿ նստաշրջանում ընդունված փաստաթղթերին Հայաստանի միանալու հարցը. ԱԳՆ
15:45
22 Նոյեմբերի 2023
Զատուլինը նշել է, թե ինչու է ՌԴ–ն ձգձգում զենքի մատակարարումը Հայաստան
Պետդումայի ԱՊՀ հարցերով հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը նշել է, թե ինչու է ՌԴ–ն ձգձգում զենքի մատակարարումը Հայաստան
15:50
21 Նոյեմբերի 2023
Հայաստանն Ադրբեջանին է ներկայացրել խաղաղության համաձայնագրի իր 6-րդ առաջարկը
Հայաստանն Ադրբեջանին է ներկայացրել խաղաղության համաձայնագրի իր 6-րդ առաջարկը
11:25
16 Նոյեմբերի 2023
Երկու աթոռի վրա նստելը ոչ մի լավ բանի չի հանգեցնի. Զախարովա
Համարում ենք, որ Հայաստանի ղեկավարության վերջին քայլերը, այդ թվում՝ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարումը ՀԱՊԿ նիստին մասնակցելուց, պարոն Գրիգորյանի բացահայտումը եվրաինտեգրման մասին հավանաբար մեկ շղթայի օղակներ են, ասել է Զախարովան