Հայ հնագետները Քարաշամբ գյուղի դամբարանադաշտի մոտ փնտրում են խոշոր քաղաքի հետքերը, ուրբաթ «Նովոստի» միջազգային մամուլի կենտրոնում հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրեն Պավել Ավետիսյանը։
Ըստ նրա, Քարաշամբ գյուղի տարածքում պեղումներն անցկացվել են 60-ական թվականներից, որի արդյունքում հայտնաբերվել է խոշոր գտածո՝ թվագրված երրորդ հազարամյակի վերջին քառորդին՝ սյուների, ֆրիզների, թագավորի, տոնակատարությունների, պատերազմների և զենքի պատկերով արծաթե թասը։
«Թասն այդ ժամանակահատվածում ապրած մարդկանց տնտեսական և հասարակական կյանքի և կենցաղի մասին տեղեկատվության մեծ աղբյուր է, ինչպես նաև միջնադարյան ոսկերչական արվեստի բացառիկ օրինակ է»,- ասաց Ավետիսյանը։
Նա նշեց, որ 80-ական թվականներին տվյալ տարածքներում բնակեցման հետ կապված պեղումներ են անցկացվել, որոնց ընթացքում հայտնաբերվել է վաղ բրոնզե դարաշրջանի 1200 գերեզման։
«Նախնական հետազոտություններն ու նկարահանումները ցույց են տվել, որ այնտեղ դեռ պահպանվել է մի քանի հազար գերեզման։ Դա մշակութային ֆենոմեն է, քանի որ նման ծավալի գերեզմաններ կարելի է հայտնաբերել մոտակա խոշոր քաղաքներում: Այս կապակցությամբ տվյալ պահին այդ գոտում որոնումներ են տարվում խոշոր քաղաքների հետքերը հայտնաբերելու համար»,- ասաց Ավետիսյանը։
Քարաշամբ գյուղը գտնվում է ժամանակակից Հայաստանի տարածքում՝ Լուսակերտ, Լուսարատ և Արգել գյուղերի մոտ, Հրազդան ձորից ոչ հեռու։
2009թ.-ին կառավարության կողմից հանձնարարվել է Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտին Քարաշամբ գյուղի տարածքում դամբարանադաշտի պեղումներ անցկացնել։ Ծրագրվում է, որ պեղումների տարածքն ապագայում թանգարանի կվերածվի և տուրիստական այցերի կազմակերպման համար հետաքրքիր վայր կդառնա։ -0-