Հայ-թուրքական գործընթացից Հայաստանի դուրս գալը լուրջ հետևանքների կհանգեցնի. ընդդիմություն

07.04.2010, 14:59
Հայ-թուրքական գործընթացից Հայաստանի դուրս գալը լուրջ հետևանքների կհանգեցնի. ընդդիմություն

Հայ-թուրքական բանակցային գործընթացից Հայաստանի դուրս գալը կհանգեցնի լուրջ հետևանքների, կարծում է ընդդիմադիր Հայ ազգային կոնգրեսի ներկայացուցիչ, ՀՀ ԱԺ արտաքին կապերի հանձնաժողովի նախկին նախագահ Հովհաննես Իգիթյանը:

«Հայաստանը կհայտնվի ծանր դրության մեջ, եթե այսօր հայտարարի, որ դուրս է գալիս Թուրքիայի հետ բանակցային գործընթացից», - չորեքշաբթի մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Իգիթյանը:

Նրա խոսքերով՝ բանակցային գործընթացի ամենասկզբից պարզ էր, որ Հայաստանը ռիսկային քաղաքականություն է վարում՝ փորձելով կարգավորել հարաբերությունները Թուրքիայի հետ:

«Ներկա իրավիճակում այդ գործընթացից Հայաստանի դուրս գալը ճակատագրական կլինի նրա համար: Դրա արդյունքում Հայաստանը կկորցնի Ղարաբաղը», - ասաց Իգիթյանը:

Միաժամանակ նա նշեց, որ Թուրքիան միայն սպասում է նման ոչ կառուցողական քայլի, որպեսզի հայտարարի, թե Երևանը ձախողել է երկողմ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը:

«Թուրքիան ամենասկզբից էլ կարծել է, թե կարող է մասնակցել ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացին, այդ պատճառով միշտ միջամտել է խնդրին, և գերտերություններից ոչ ոք չի դատապարտել դա: Հայ-թուրքական բանակցային գործընթացից Հայաստանի դուրս գալուց հետո Թուրքիան կամրապնդի իր դիրքերը ղարաբաղյան հարցում», - ընդգծեց նա:

Հայաստանի ու Թուրքիայի արտգործնախարարները հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխի համալսարանում ստորագրեցին «Դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին արձանագրությունը» և «Երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին արձանագրությունը»: Փաստաթղթերը ստորագրումից հետո պետք է հավանության արժանանան երկու երկրների խորհրդարանների կողմից:

Հայաստանի և Թուրքիայի միջև չկան դիվանագիտական հարաբերություններ, իսկ 1993-ից, պաշտոնական Անկարայի նախաձեռնությամբ, փակ է հայ-թուրքական սահմանը։

Երկու երկրների միջև բարդ հարաբերությունները պայմանավորված են մի շարք հանգամանքներով, որոնք կապված են, մասնավորապես, Անկարայի՝ ադրբեջանական դիրքորոշման պաշտպանությամբ ղարաբաղյան հարցում, ինչպես նաև Թուրքիայի սուր արձագանքի հետ 1915 թվականին Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հետ կապված։

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկիզբ է առել 1988 թ.-ին, երբ հիմնականում հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից  դուրս գալու մասին։

1991 թ. դեկտեմբերի 10-ին, Խորհրդային Միության փլուզումից մի քանի օր առաջ, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցավ հանրաքվե, որի ժամանակ բնակչության ճնշող մեծամասնությունը՝ 99,89 տոկոսը Ադրբեջանից ամբողջովին անկախանալու կողմ քվեարկեց։

Դրանից հետո սկսվեցին լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ, որոնց հետևանքով Ադրբեջանը կորցրեց վերահսկողությունը Լեռնային Ղարաբաղի և նրան հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ։

 

1994 թ.-ի մայիսի 12-ին՝ զինադադարի մասին համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելուց հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները։ Պատերազմի  հետևանքով երկու կողմից զոհվեց մոտավորապես 25-30 հազ մարդ և մոտ  մեկ միլիոնը ստիպված եղավ լքել  բնակավայրերը։-0-