Հայ-թուրքական արձանագրություններում վերապահումների մտցնումն ու օրենսդրորեն հաստատումը Հայաստանի ազգային շահերի պաշտպանության երաշխիքն է, ուրբաթ մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց Դաշնակցության խորհրդարանական խմբակցության անդամ Արծվիկ Մինասյանը:
«Հայ-թուրքական արձանագրությունների վերաբերյալ ՍԴ որոշման օրենսդրական ամրապնդումը թույլ է կտա ասել, որ միջազգային իրավունքի տեսակետից Հայաստանի ազգային շահերին երաշխիքներ են նախատեսված», - ասաց Մինասյանը:
Նրա խոսքերով, սկզբից էլ պարզ էր, որ արձանագրություններն անհրաժեշտ էր կամ չվավերացնել, կամ վավերացնել վերապահումներով: Հակառակ դեպքում Հայաստանը կզրկվի ազգային շահերի նկատմամբ սպառնալիքներից պաշտպանվածության երաշխիքներից:
Մինասյանն ընդգծեց, որ Դաշնակցությունը ձգտում է, որպեսզի Ցեղասպանության, Կարսի պայմանագրի և ղարաբաղյան հակամարտության մասին կետերի վերաբերյալ ՀՀ ՍԴ-ի որոշումներն օրենսդրորեն հաստատվեն վերապահումներով՝ միջազգային իրավունքի շրջանակներում: Նա ասաց, որ 1961թ.-ի Վիեննայի կոնվենցիայի համաձայն՝ վերապահումները կարող են միջազգային երկկողմ պայմանագրերի մաս կազմել:
«Այդ դեպքում մենք կվերականգնենք Հայաստանի միջազգային հեղինակությունը», - ասաց Մինասյանը՝ հայտարարելով, որ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի ամենասկզբից Հայաստանը պարտվողի կարգավիճակում էր և մեկը մյուս ետևից սխալներ էր թույլ տալիս:
Նրա խոսքերով, ՍԴ-ի որոշման օրենսդրական հաստատումը թույլ կտա կարգավորել իրավիճակը՝ հօգուտ Հայաստանի: Միաժամանակ Մինասյանը նշեց, որ այն փաստը, որ որոշ քաղաքական գործիչներ դատարանի որոշումը համարում են ուղղված պետական ներքին օգտագործման, վնասում է Հայաստանի ազգային շահերին:
«Թուրքիայի կողմից ՍԴ-ի որոշման շուրջ նման իրարանցումը սպասելի էր: Ինչը չի կարելի ասել որոշ հայ քաղաքական գործիչների արձագանքի մասին, ովքեր դատարանի վճիռը գնահատում են որպես ներքին օգտագործման փաստաթուղթ կամ հայտարարություն», - ասաց նա:
Մինասյանը հայտարարեց, որ ՍԴ-ն պարտավորվել է չհրաժարվել իր որոշումից, իսկ հարցն այն է՝ կհետևի՞, արդյոք, խորհրդարանական մեծամասնությունը այդ որոշմանը:
Նա տեղեկացրեց, որ այդ հարցի շուրջ օրինագիծը կներկայացվի ԱԺ երկու օրից:
Հայաստանի և Թուրքիայի՝ մինչև վերջին ժամանակները բավականին լարված հարաբերությունները սկսեցին կարգավորվել, երբ երկու երկրի արտգործնախարարներ Էդվարդ Նալբանդյանն ու Ահմեդ Դավութօղլուն հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխի համալսարանում ստորագրեցին «Դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին արձանագրությունը» և «Երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին արձանագրությունը»:
ՀՀ Սահմանադրական դատարանը 2009թ. հունվարի 12-ին երկրի Սահմանադրությանը համապատասխանող ճանաչեց «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջեւ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին» ու «Հայաստանի Հանրապետության եւ Թուրքիայի Հանրապետության միջև երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին» արձանագրություններում ամրագրված պարտավորությունները:
Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարությունը հայտարարություն է տարածել, որում նշվում է, որ 2009 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում ստորագրված հայ-թուրքական արձանագրությունների՝ Սահմանադրությանը համապատասխան ճանաչելու վերաբերյալ Հայաստանի Սահմանադրական Դատարանի որոշումը պարունակում է արձանագրությունների տառին և ոգուն չհամապատասխանող նախապայմաններ և սահմանափակող դրույթներ։
Թուրքիայի վարչապետ Թայիփ Էրդողանը չորեքշաբթի՝ հունվարի 20-ին նախազգուշացրեց այն մասին, որ Անկարայի և Երևանի միջև հարաբերությունների նորմալացման գործընթացը կարող է խափանվել, եթե ՀՀ ՍԴ չվերանայի երկու երկրների միջև արձանագրությունների շուրջ իր որոշումը՝ ստորագրված անցյալ տարվա հոկտեմբերին Շվեյցարիայում: -0-
