Հայ-թուրքական կարգավորման հարցով ներազգային բանավեճը չպետք է հանգեցնի հայության պառակտմանը. ԱԳՆ
Հայ-թուրքական կարգավորման հարցով ներազգային բանավեճը չպետք է հանգեցնի հայության պառակտմանը, լրագրողներին ասաց ՀՀ ԱԳՆ ղեկավարի տեղակալ Շավարշ Քոչարյանը։
Նրա խոսքերով, ներազգային բանավեճը շատ կարևոր է և անհրաժեշտ: Բայց դա չպետք է անցնի այն սահմանը, որից հետո հայ ժողովուրդը կարող է կորցնել միասնականությունը:
«Հայության մասնատվածությունը Թուրքիայի ամենամեծ երազանքն է, սա պետք է գիտակցենք և այդ սահմանը չանցնենք: Օրինակ` անհարգալից վերաբերմունքը պետության խորհրդանիշների վերաբերյալ անընդունելի է»,- ասաց Քոչարյանը:
Նա նշեց, որ սփյուռքում շատ խորը պրոցեսներ են կատարվում` ճիշտ այնպես, ինչպես` Հայաստանում: Այս բանավեճի հիմքում, շատ ցավալի և զգայուն հարց է յուրաքանչյուր հայի համար, երկու մտածելակերպ կա:
«Մի մտածելակերպը մոտավորապես հետևյալն է. աշխարհում արագ փոփոխություններ են լինում, նաև` մեր տարածաշրջանում, լինում են վերադասավորումներ: Յուրաքանչյուրը փորձում է այդ վերադասավորումներում նվաճել առավելագույնը: Այս իրավիճակում, եթե մենք մեր ազգային հարցերը չլուծենք, մեր փոխարեն դա կանեն ուրիշները և կանեն մեր շահերի հաշվին»,-ասաց Քոչարյանը:
Նրա խոսքով, պետք է լինել ավելի պրագմատիկ, ազատվել կարծրատիպերից:
«Երկրորդ մտածելակերպը հետևյալն է. Թուրքիայի մոտեցումը հայկական հարցում այս հարյուրամյակի ընթացքում էապես փոփոխություններ չի կրել, նա շարունակում է կասեցնել Ցեղասպանության ճանաչումը և լծակներ ձեռք բերել Ղարաբաղի հարցում»,- ասաց Քոչարյանը՝ ընդգծելով, որ երկու մոտեցումներն էլ հիմնավորված են:
Նա հայտարարեց, որ առաջնորդվել միայն մեկով կամ մյուսով ճակատագրական սխալ կլիներ:
«Տվյալ պարագայում ընտրվել է մի գիծ, որը հաշվի է առնում երկուսն էլ: Նախագահը դրա մասին բաց հայտարարել է: Պետք է փորձել հասկանալ, թե ինչու է հենց այս գիծն ընտրվել, և ինչու է հենց դա ճիշտ տարբերակը»,- հավելեց նա։
Հայաստանի և Թուրքիայի միջև չկան դիվանագիտական հարաբերություններ, իսկ 1993-ից, պաշտոնական Անկարայի նախաձեռնությամբ, փակ է հայ-թուրքական սահմանը։
Երկու երկրների միջև բարդ հարաբերությունները պայմանավորված են մի շարք հանգամանքներով, որոնք կապված են, մասնավորապես, Անկարայի՝ ադրբեջանական դիրքորոշման պաշտպանությամբ ղարաբաղյան հարցում, ինչպես նաև Թուրքիայի սուր արձագանքի հետ 1915 թվականին Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հետ կապված։
Հարաբերություններում առաջին տեղաշարժերը նկատվեցին 2008թ.-ի սեպտեմբերի 6-ին, երբ Թուրքիայի նախագահ Աբդուլա Գյուլը ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հրավերով առաջին անգամ այցելեց Երևան՝ 2010թ.-ի աշխարհի առաջնության ընտրական փուլի շրջանակներում Հայաստանի և Թուրքիայի հավաքականների միջև ֆուտբոլային հանդիպումը դիտելու նպատակով։ Հանդիպման ավարտից հետո Թուրքիայի նախագահը հրավիրել է իր հայ գործընկերոջ Թուրքիա ներկա գտնվելու 2009 թ.- հոկտեմբերի 14-ին կայանալիք երկու երկրների ֆուտբոլի հավաքականների պատասխան խաղին:
Օգոստոսի 31-ին Թուրքիայի և Հայաստանի արտգործնախարարությունները, ինչպես նաև Շվեյցարիայի արտաքին գործերի դեպարտամենտը հայտարարեցին, որ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել քաղաքական խորհրդատվություններ սկսել բանակցությունների ընթացքում շվեյցարական միջնորդությամբ նախնական ստորագրած երկու արձանագրությունների` «Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին արձանագրության» և «Երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին արձանագրության» շուրջ»: Ներքաղաքական խորհրդատվությունները կավարտվեն վեց շաբաթվա ընթացքում, ինչից հետո երկու արձանագրություն կստորագրվի և կներկայացվի համապատասխան խորհրդարաններին վավերացման համար: –0—
