Հայ-թուրքական հարաբերությունների բարելավումից կշահի ողջ տարածաշրջանը. ՀԱՁՄ ղեկավար

11.09.2009, 13:51
Հայ-թուրքական հարաբերությունների բարելավումից կշահի ողջ տարածաշրջանը. ՀԱՁՄ ղեկավար
Հայ-թուրքական հարաբերությունների բարելավումից կշահի ողջ տարածաշրջանը. ՀԱՁՄ ղեկավար

ԵՐԵՎԱՆ, 11 սեպտեմբերի. /Նովոստի-Արմենիա/. Հայ-թուրքական հարաբերությունների բարելավումից կշահի ողջ տարածաշրջանը, ասաց Հայաստանի արդյունաբերողների և ձեռներեցների միության նախագահ Արսեն Ղազարյանը։

«Միջպետական հարաբերությունների հաստատումը Թուրքիայի հետ, Թուրքիայի միակողմանի թշնամական դիրքորոշման փոփոխությունը, էմբարգոյի հանումը, Հայաստանը որպես նորմալ հարևան ճանաչելը. այս ամենից առաջին հերթին շահում է տարածաշրջանը, քանի որ դրանով իսկ կտրուկ կնվազի տարածաշրջանային լարվածությունը»,- ուրբաթ լրագրողներին հայտնեց Ղազարյանը։

Օգոստոսի 31-ին Թուրքիայի և Հայաստանի արտգործնախարարությունները, ինչպես նաև Շվեյցարիայի արտաքին գործերի դեպարտամենտը հայտարարեցին, որ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել քաղաքական խորհրդատվություններ սկսել բանակցությունների ընթացքում շվեյցարական միջնորդությամբ նախնական ստորագրած երկու արձանագրությունների` «Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին արձանագրության» և «Երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին արձանագրության» շուրջ»: Ներքաղաքական խորհրդատվությունները կավարտվեն վեց շաբաթվա ընթացքում, ինչից հետո երկու արձանագրություն կստորագրվի և կներկայացվի համապատասխան խորհրդարաններին վավերացման համար:

Ղազարյանը նշեց, որ առաջին անգամ Հայաստանի և Թուրքիայի պատմության մեջ  հրապարակվում է գրավոր փաստաթուղթ, որում պետական մակարդակով նշված են դրույթներ, որոնց հիմքում ընկած է միջպետական հարաբերությունների ձևավորումն ու կարգավորումը։

«Առաջին անգամ Թուրքիան համաձայնում է ճանաչել Հայաստանը որպես հարևան պետություն-գործընկեր և քննարկում է համաձայնության կետերը, որում չկա որևէ նախապայման հարաբերությունների բարելավման համար»,- հավելեց նա։

ՀԱՁՄ ղեկավարը կարծում է, որ եթե Թուրքիան չվավերացնի այդ փաստաթուղթը, ապա տարածաշրջանային առաջնորդի դիրքին ձգտող այդ երկրի պետականությունը «հերթական անգամ կխայտառակվի»։

«Մենք կարծում ենք, որ այս փուլը շատ կարևոր ու լուրջ փուլ է, և հուսով ենք, որ հայկական ղեկավարության քաղաքական կուրսը կպսակվի հաջողությամբ, հարևան երկրի հետ նորմալ միջպետական հարբերություններ կհաստատվեն, իսկ այնուհետև կհետևի սահմանների բացումն, ինչն, իր հերթին, կբերի լուրջ տնտեսական արդյունքների»,- ընդգծեց նա։

Այս կապակցությամբ Ղազարյանն ավելացրեց, որ երկու երկրների տնտեսական ներդաշնակությունից շահում են և Իրանը, և Վրաստանը, և Միջին Արևելքը, և Սիրիան, ինչպես նաև, անկասկած, տարածաշրջանում առավել մեծ տնտեսություն ունեցող Թուրքիան։ 

Ներկայումս Հայաստանի և Թուրքիայի միջև չկան դիվանագիտական հարաբերություններ, իսկ 1993-ից, պաշտոնական Անկարայի նախաձեռնությամբ, փակ է հայ-թուրքական սահմանը։

Երկու եկրների միջև բարդ հարաբերությունները պայմանավորված են մի շարք հանգամանքներով, որոնք կապված են, մասնավորապես, Անկարայի՝ ադրբեջանական դիրքորոշման պաշտպանությամբ ղարաբաղյան հարցում, ինչպես նաև Թուրքիայի սուր արձագանքի հետ 1915 թվականին Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հետ կապված։

Հարաբերություններում առաջին տեղաշարժերը նկատվեցին 2008թ.-ի սեպտեմբերի 6-ին, երբ Թուրքիայի նախագահ Աբդուլա Գյուլը ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հրավերով առաջին անգամ այցելեց Երևան՝ 2010թ.-ի աշխարհի առաջնության ընտրական փուլի շրջանակներում Հայաստանի և Թուրքիայի հավաքականների միջև ֆուտբոլային հանդիպումը դիտելու նպատակով։  Հանդիպման ավարտից հետո Թուրքիայի նախագահը հրավիրել է իր հայ գործընկերոջ Թուրքիա ներկա գտնվելու 2009 թ.- հոկտեմբերի 14-ին կայանալիք երկու երկրների ֆուտբոլի հավաքականների պատասխան խաղին:-0-