ԵՐԵՎԱՆ, 10 սեպտեմբերի. /Նովոստի-Արմենիա/. Երևանի համակարգչային խանութների միայն մեկ հինգերորդն է արտոնագրված ծրագրային ապահովում տրամադրում, հինգշաբթի «Նովոստի» միջազգային մամուլի կենտրոնում լրագրողներին ասաց BSA («Business software alliance») միջազգային կազմակերպության իրավական մասի խորհրդատու Նարինե Մկրտչյանը՝ ներկայացնելով անցկացրած դիտարկման արդյունքները:
Մոնիտորինգն անցկացվել է 2009 թ.-ի օգոստոսի 12-25-ը Երևանի կենտրոնում տեղակայված մասնագիտացված համակարգչային խանութներում: Մոնիտորինգն անցկացվել է միջազգային մեթոդիկայով, որի շրջանակներում իրականացվել է 100 այց խանութներ՝ յուրաքանչյուրը 5 անգամ: Այցերն իրականացվել են տարբեր օրերի և տարբեր ժամանակ: Մոնիտորինգի խմբի անդամների այցերի նպատակը իբր թե համակարգիչ գնելն ու ԾԱ տեղադրելու ցանկությունն էր:
«Մոնիտորինգի հիմնական նպատակը սպառողների իրազեկության մակարդակի գնահատականն է և ծրագրային ապահովում արտադրող ընկերությունների իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանությունը»,- ասաց Մկրտչյանը:
Նա նշեց, որ խանութները տեղեկացվել էին BSA նպատակների ու խախտումների հետ կապված քրեական պատասխանատվության մասին, իսկ մոնիտորինգից մեկ ամիս առաջ պաշտոնապես տեղյակ է պահվել ստուգումներ անցկացնելու մտադրության մասին:
«Այդուհանդերձ, արդյունքներն այնպիսին են, որ ստուգված 20 խանութներից ընդամենը 4-ում է (Bever Computers, Doxx computers, Unicomp, Computer Service), որ հաճախորդներին ոչ մի անգամ չի առաջարկվել չարտոնագրված ծրագրային ապահովում, ավելին, հաճախորդներին ներկայացվել են օրինական և անօրինական ԾԱ առավելություններն ու թերությունները»,- ասաց Մկրտչյանը:
Նրա խոսքերով՝ մնացած 16 խանութներում գրացվել են խախտումներ, մասնավորապես, այցի ու «վերահսկիչ գնման» ընթացքում խանութներում հաճախորդներին մերժել են արտոնագրված ծրագրային ապահովում տրամադրել, ինչպես նաև կատարվել է արտոնագրված ԾԱ հակագովազդ:
«Խանութների թվում, որոնք տեղյակ լինելով խախտումների մասին, այնուամենայնիվ շարունակել են հաճախորդներին թյուրիմացության մեջ գցել, կատարել են արտոնագրված արտադրանքի հակագովազդ ու առաջարկել օգտագործել միայն անօրինական ԾԱ, նա նշեց RAS, Compmarket, Microring, AIG computers, Sergios խանութները»,- ասաց փորձագետը:
Նա հիշեցրեց, որ BSA-ի հիմնական առաքելությունը ՏՏ ոլորտում ընկերություններին աջակցելն ու տվյալ ոլորտում օրինականության ապահովումն է: Կազմակերպության գործունեության մեխանիզմներն ուղղված են բնակչության իրազեկության բարձրացմանն ու Դաշինքի անդամ-ընկերությունների իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանությանը:
«Մոնիտորինգի արդյունքների հրապարակումը տվյալ խանութները հասարակական դատին հանձնելու նպատակ չունի, այլ արվել է մեր գործունեության արդյունավետությունը ստուգելու համար, ու մեզ հնարավորություն է տալիս հետագայում Դաշինքի անդամների հեղինակային իրավունքների պաշտպանության նպատակով իրավապահ մարմինների աջակցությամբ իրականացնել Հայաստանում մեր հաճախորդների պաշտոնական իրավունքների ու շահերի պաշտպանություն»,- ասաց Մկրտչյանը:
BSA զեկույցի համաձայն՝ Հայաստանում համակարգչահենության մակարդակը 2008 թ.-ի արդյունքներով 92 տոկոս է կազմել՝ 2007 թ.-ի 93 տոկոսի համեմատ: Հայաստանում չարտոնագրված ԾԱ օգտագործելուց հասցված վնասը 2008 թ.-ին 7 մլն դոլար է կազմել:
Համակարգչահենության ամենացածր մակարդակ ունեցող երկրներն են ԱՄՆ, Ճապոնիան, Նոր Զելանդիան և Լյուքսեմբուրգը, որոնցում համակարգչահենության մակարդակը մոտ 20 տոկոս է կազմում: Ընդ որում համակարգչահենության ամենաբարձր մակարդակ ունեցող երկրներն են Վրաստանը 95 տոկոսով, Բանգլադեշը, Զիմբաբվեն և Հայաստանը 92-ական տոկոսով, ինչպես նաև Շրի Լանկան, Ադրբեջանն ու Մոլդովան, որտեղ համակարգչահենության մակարդակը 90 տոկոս է կազմում: -0-
