Ականավոր հայ նկարիչ Մինաս Ավետիսյանի առաջին վերականգնված որմնանկարը կտեղադրվի նրա հայրենի Ջաջուռ գյուղում 2009 թ.-ի օգոստոսի վերջին, ուրբաթ «Նովոստի» միջազգային մամուլի կենտրոնում ասուլիսի ժամանակ ասաց Մինասի՝ Ջաջուռ գյուղում գտնվող թանգարանի տնօրեն, նրա որդի Արման Ավետիսյանը։
2008 թ.-ի հունիսին Հայաստան էին ժամանել Ֆլորենցիայի «Պալացո Սպինելլի» Արվեստների և ռեստավրացիայի ինստիտուտի երկու նկարիչ-ռեստավրատորներ՝ Մինաս Ավետիսյանի «Թորոս Ռոսլինի ծնունդը» որմնանկարի ռեստավրացիայի նպատակով, որն արված է Գյումրի քաղաքի Էլեկտրատեխնիկական ֆաբրիկայի ճաշարանի պատին։ Այդ շենքի պատերին վարպետը ևս հինգ որմնանկար է ստեղծել։
«Իտալացի փորձագետները կժամանեն Հայաստան օգոստոսի 20-30-ը՝ որմնանկարի վերջնական տեղադրման համար, որը կդրվի հատուկ հիմքի վրա և կներկայացվի Ջաջուռի թանգարանում», - ասաց Ավետիսյանը։
Նրա խոսքերով՝ հետագայում նախատեսվում է վերականգնել և ռեստավրացիայի ենթարկել Մինասի մյուս որմնանկարները, որոնք գտնվում են Շիրակի մարզի երկու գյուղերում, ինչպես նաև Գյումրիում և Երևանում։
Սակայն, ինչպես նշեց թանգարանի տնօրենը, որմնանկարների ռեստավրացիայի հարցը բավականին երկար ժամանակ է պահանջում և կապված է խոշոր ֆինանսական միջոցների հետ։
«Հաջորդ որմնանկարի ռեստավրացիայի աշխատանքները կարելի է սկսել 2010 թ.-ի գարնանից ոչ շուտ, քանի որ աշնանն ու ձմռանը նման աշխատանքներ չեն իրականացվում անբարենպաստ եղանակային պայմանների պատճառով», - ասաց Ավետիսյանը։
Միաժամանակ նա նշեց, որ մյուս որմնանկարները կվերականգնվեն տեղում, և այս պահի դրությամբ Գյումրիում այնպիսի շինություն է փնտրվում, որտեղ կարելի է ներկայացնել դրանք։
Այսօրվա դրությամբ գոյություն ունեն Մինասի 11 որմնանկարներ, որոնցից երկուսը գտնվում են Երևանում պահպանված վիճակում, սակայն Գյումրիում և Շիրակի մարզի գյուղերում գտնվող մյուս որմնանկարների վիճակը բավականին անմխիթար է։ Որմնանկարներն արված են տեմպերայով, որը ջրի և խոնավության ազդեցության տակ շատ շուտ փչանում է։
Հայ գեղանկարիչ, գծանկարիչ, թատրոնի նկարիչ, Հայաստանի վաստակավոր նկարիչ (1968) Մինաս Ավետիսյանը ծնվել է 1928 թվականի հուլիսի 20-ին՝ Շիրակի մարզի Ջաջուռ գյուղում։
Սովորել է Թեռլեմեզյանի անվան ուսումնարանում, ավարտել է Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտը, Լենինգրադի Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտը։
1960 թվականից ապրել է Երևանում։ Մինասի առաջին ցուցահանդեսը տեղի ունեցել 1960 թվականին, բ այց նրան մեծ ճանաչում է բերել 1962 թվականին Երևանում անցկացված «Հինգ նկարիչների» ցուցահանդեսը։
1960-1975 թվականների ընթացքում Մինասը ստեղծել է 500 մեծ ու փոքր կտավներ, գրեթե նույնքան նկարներ, 20 մեծ որմնանկար ու նախագծեր՝ թատերական մեկ տասնյակից ավելի ներակայացումների համար։ Նկարիչը ողբերգական կերպով մահացել է ավտովթարից՝ 1975 թվականի փետրվարի 24-ին Երևանում։-0-
