Փարաջանովը վարպետորեն արվեստի տարբեր ժանրեր էր համադրում իր ստեղծագործություններում. Ռազլոգով

ԵՐԵՎԱՆ, 13 ապրիլի. /Նովոստի Արմենիա/. Նախօրեին Երևանում կայացել է հայկական վավերագրական կինոյի վարպետ Արտավազդ Փելեշյանի ֆիլմերի բացառիկ ցուցադրությունը` նվիրված նրա 80–ամյա հոբելյանին։

Երկար տարիների ընթացքում առաջին անգամ ռեժիսորը ցանկացավ շփվել հասարակայնության ու ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ: Համաշխարհային կինոյի վարպետը պատմեց, մասնավորապես, հայ աբստրակտ կինոյի հսկա Սերգեյ Փարաջանովի հետ իր ընկերության մասին, նշելով, որ վերջինիս շատ է հարգել նրա վարպետության համար:

Չնայած Փարաջանովը մեզ հետ չէ գրեթե 30 տարի, սակայն նրա ստեղծագործությունները մինչ օրս շարունակում են հուզել ու ստիպել խոսել իրենց մասին: ԿՀՊԻ-ի (ВГИК) հարյուրամյակի շրջանակում Հայաստան այցելած կինոգետների և կինոքննադատների գիլդիայի նախագահ, «Կուլտուրա» հեռուստաալիքով հեռարձակվող, «Կուլտ կինո» հաղորդման հեղինակ և վարող Կիրիլ Ռազլոգովը «Նովոստի Արմենիա»-ին տված բացառիկ հարցազրույցում պատմել է, թե ինչպես է տեսնում Փարաջանովի ստեղծագործությունը, ու կան, արդյո՞ք, ժամանակակից աշխարում նրա գործի շարունակողները:

- Ի՞նչ եք կարծում` Փարաջանովը ավելի շատ նկարի՞չ է, թե՞ կինեմատոգրաֆիստ.

- Նա միառժամանակ և´ նկարիչ է, և´ կինեմատոգրաֆիստ, բայց մի բան հաստատ է. նա տարբեր մշակույթներն ընկալում է պատկերավորման միջոցով, որի շնորհիվ էլ կարողանում է համադրել դրանք և ստեղծել օրգանիկ ստեղծագործություններ:

-Այսօր աշխարհում կա՞ն Փարաջանովի ոճի շարունակողներ.

- Այո, աշխարհում կան ստեղծագործողներ, ովքեր շարունակում են աշխատել դեկորատիվ ոճով, սակայն դա այդքան էլ տարածված ոճ չէ, այն դարձավ կինոարվեստի առանձին նոր ձևի ստեղծման նախահիմքը, որը վիդեոարտն է, ինստալյացիան, որի միջոցով մարդիկ այսօր ակտիվ աշխատում են, բայց դա ոչ թե կինո է, այլ վիդեոարտ, որտեղ մոնտաժը փոխում է իր ավանդական օրենքները և ձեռք է բերում նոր հատկանիշներ և նշանակություն, այստեղ չկա գծային կամ խաչաձև մոնտաժ, այն կայանում է այցելուների միջոցով, նրանք շրջում են պատկերասրահի տարածքով և իրենք իրենց մոնտաժում տարատեսակ տարրեր։


- Գոյություն ունեն եվրոպական կինո, հնդկական կինո և ամերիկյան կինո հասկացությունները:
Ո՞րն է ամերիկյան կինոյի ֆենոմենը և ինչու է այն ամենաճանաչվածն աշխարհում.

- Հոլիվուդի և ընդհանրապես 20-րդ և 21-րդ դարերի արվեստի էությունը զվարճանքն է, այն դադարել է լինել լուսավորչական (կրթական): Ամերիկյան կինոյի առանձնահատկությունն այն է, որ եվրոպական կինոն ամեն կերպ փորձում էր հետևել արվեստի մյուս տեսակներին և նույնպես ստեղծել արվեստի ստեղծագործություն, իսկ ամերիկյան կինոն, ի տարբերություն դրան, այդ շրջանում ոչ մի միտում չուներ ստեղծելու արվեստի գործեր, նրանք տուրք էին մատուցում պահանջարկին, հանդիսատեսի ճաշակին: Հոլիվուդն իր ստեղծման սկզբնական շրջանում միայն ամերիկյան մշակույթի կրողն էր, այստեղ ձևավորվեցին վեսթերնի ժանրը, գանգստերական ֆիլմերը, և իհարկե երաժշտական ֆիլմի տեսակը՝ ֆիլմ-մյուզիքլը, որը հիմնված էր ոչ թե օպերետների, այլ հանդիսանքի ներկայացման վրա: -0-