ԵՐԵՎԱՆ, 13 փետրվարի. /Նովոստի–Արմենիա/. Հայտնի դերասան Մհեր Մկրտչյանի այրին` դերասանուհի և ռեժիսոր Թամարա Հովհաննիսյանն ուրբաթ Երևանում ներկայացրել է իր ամուսնուն նվիրված «Չտեսնված Ֆրունզիկը» գիրքը։
«Այդ գրքի ստեղծման համար պահանջվել է մարդկանց մեծ խմբի տիտանական աշխատանք։ Ես գոհ եմ արդյունքից, քանի որ գիրքն առավելագույնը մոտ է իմ մտահղացմանը»,– ուրբաթ մամուլի ասուլիսում ասել է Հովհաննիսյանը։
Ըստ նրա` գրքում հավաքվել են փաստեր դերասանի կյանքի տարբեր իրավիճակների մասին։
Ներկայացնելով Մհեր Մկրտչյանի մասին գրքի ստեղծման հիմնական պատճառը` նա ասաց, որ ամենը, ինչ հրապարակվել կամ նկարահանվել է Արտիստի մասին մինչ օրս, նրա հետ որևէ կապ չունի։
«Ես գրքում ներկայացրել եմ այն Մհերին, ում մարդիկ չգիտեն, այն Մհերին, ինչպիսին նա եղել է իրականում։ Դա Մհեր Մկրտչյանն է իմ ընկալմամբ, հնարավոր է, ամենամոտը իրականին։ Դա շատ անկեղծ գիրք է»,– ասաց դերասանի այրին։
Գրքի խմբագիր Զավեն Բոյաջյանն իր հերթին նշեց, որ Մհեր Մկրտչյանի տաղանդը, նրա անձի ողջ մասշտաբը մինչ օրս ըստ արժանվույն չի գնահատվել հայ թատերագետների կողմից։ «Չտեսնված Ֆրունզիկը» գրքում փորձ է արվել ներկայացնել Մհեր Մկրտչյանին որպես Արտիստի։
«Դա բացառիկ, յուրօրինակ գիրք է այն իմաստով, որ անձնական արխիվի փաստագրական նյութերն առաջին անգամ լայն լսարանին են ներկայացվել լուսանկարների և դրանց մեկնաբանությունների միջոցով»,– ասաց նա։
Ըստ նրա` գրքում ներկայացված է Մկրտչյանի կյանքի շատ կարևոր ժամանակաշրջանը` սկսած 1982 թվականից և մինչև նրա կյանքի վերջը, ներառված է Մհեր Մկրտչյանի հյուրախաղերի գործունեությունը, որի մասին մինչ օրս շատ քիչ տեղեկություն է եղել։
«Չտեսնված Ֆրունզիկը» գրքում ներկայացվել է մոտ 260 լուսանկար Ֆրունզիկ Մկրտչյանի կյանքի և բեմական գործունեության մասին Թամարա Հովհաննիսյանի անձնական արխիվից` հավաստի և անկեղծ մեկնաբանություններով։ Ֆոտոնյութերը հրապարակվում են առաջին անգամ։ Տեքստը ներկայացվել է երեք լեզուներով։ «Չտեսնված Ֆրունզիկ» գրքի շնորհանդեսը կկայանա Երևանում փետրվարի 25–ին։
Մհեր Մկրտչյանը ծնվել է Գյումրիում 1930 թվականին։ Հայրը ծագումով մշեցի էր, իսկ մայրը՝ վանեցի։
Գյումրիում սովորել է նկարչական ու երաժշտական դպրոցներում, միաժամանակ հաճախել է թատերական ինքնագործ խմբակ։ 1945-46 թվականներին սովորել է Մռավյանի անվան թատրոնին կից ստուդիայում, ավարտելուց հետո, 1947 թվականին ընդգրկվել է նույն թատրոնի հիմնական խմբի մեջ։ Այս թատրոնում Մհերը խաղացել է տասնյակից ավելի մեծ ու փոքր դերեր`ցուցաբերելով իր տարիքին չհամապատասխանող վարպետություն։
1953 թ-ին նա տեղափոխվեց Սունդուկյանի անվան թատրոն, սովորում էր գեղարվեստաթատերական ինստիտուտում (ղեկավար` Վ. Վաղարշյան)։
1959 թ-ին ռեժիսոր Համասի Մարտիրոսյանը նրան հրավիրեց նկարահանվելու «01-99» կարճամետրաժ ֆիլմում, որտեղ էլ Մհերը ստեղծեց հյութեղ մի կերպար, որը մինչև այժմ էլ հանդիսատեսը չի մոռանում։
Բարձր պրոֆեսիոնալիզմը, կերպարին ազգային դեմք ու դիմագիծ հաղորդելու կարողությունը, էկրանի ճշմարիտ զգացողությունն ու շատ այլ հատկանիշներ Մհեր Մկրտչյանին հնարավորություն տվեցին դասվելու կինոարվեստի ինքնատիպ անունների շարքում։ Այդ ամենը հիանալի դրսևորվեցին Արսեն («Նվագախմբի տղաները»), Գասպար («Եռանկյունի»), Իշխան («Մենք ենք, մեր սարերը»), Հայրիկ («Հայրիկ»), Ափրո («Նահապետ»), Գրիգոր աղա («Կտոր մը երկինք»), Իսայի («Խաթաբալա») դերերում։
Մհեր Մկրտչյանը եթե «Հայֆիլմում» հաջողությամբ մարմնավորում էր դրամատիկական կերպարներ, ինչպես Նիկոլը («Հին օրերի երգը»), ապա այլ կինոստուդիաները նրան հրավիրում էին բացառապես կատակերգական դերերի համար։ Նա նկարահանվեց «Կովկասի գերուհին», «Այբոլիտ-66», «Միմինո», «Ալի բաբան և քառասուն ավազակները», «Ունայնություն ունայնության» ժապավեններում, որոնցում խաղացած դերակատարումները գնահատվեցին պետական բարձր պարգևներով։
Մհեր Մկրտչյանը մահացել է 1993 թվականին։ -0-
