Հայկական եկեղեցիները, պատմական հուշարձաններ լինելով հանդերձ, պետք է «կենդանի» տաճարներ մնան, կարծում է ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտի տնօրենի տեղակալ Վարդան Դևրիկյանը:
«Հոգևորականների համար եկեղեցին միշտ կենդանի հոգևոր կենտրոն կլինի: Իսկ մենք եկեղեցուն նայում ենք առաջին հերթին որպես պատմական հուշարձան, և այս երկու պատկերացումները պետք է համատեղվեն», - երեքշաբթի լրագրողներին «Նովոստի» միջազգային մամուլի կենտրոնում ասաց Դևրիկյանը:
Նրա խոսքով՝ եկեղեցիների վերականգնումը պետք է տեղի ունենա՝ հաշվի առնելով պատմական հուշարձանի նախնական տեսքի պահպանումը:
«Ողջ աշխարհում կան եկեղեցաշինության և հնագույն տաճարների վերականգնման ընդունված չափորոշիչներ, և հիմնական սկզբունքը դրանց սկզբնական տեսքի պահպանումն է՝ անկախ այն բանից, թե եկեղեցին գործու՞մ է, թե՞ ոչ», - ասաց նա:
Ինչպես նշեց Դևրիկյանը, վերջին ամիսների ընթացքում տարբեր սոցիալական ցանցերում և ԶԼՄ-ներում եկեղեցաշինության խնդիրների բուռն քննարկում է ընթանում: Քննարկման հիմնական թեման Ղարաբաղում գտնվող Գանձասար եկեղեցին եզերող պատի վերականգնումն էր:
«Այդ քննարկումները չհանգեցրին որևէ արգասաբեր արդյունքի, և միակ դրականն այն է, որ սոցիալական հարցեր բարձրացվեցին... Մասնավորապես այն, որ եկեղեցաշինությունը չպետք է կենտրոնանա Երևանի կենտրոնում, իսկ եկեղեցական հարցերի հետ զուգահեռ պետք է լուծվեն նաև սոցիալական հարցերը: Սակայն ավելի շատ օգուտ կլիներ, եթե առանցքային հարցեր բարձրացվեին, այլ ոչ թե քննադատության ենթարկվեին առանձին մարդիկ», - ասաց նա:
Դևրիկյանը նաև հրաժարվեց մեկնաբանել տեղեկատվությունն այն մասին, թե Սանահինի վանական համալիրի վերականգնման փոխարեն Երևանի կենտրոնում կառուցվում է կաթողիկոսի նոր նստավայրը՝ ավելացնելով, որ բարոյական տեսակետից դա անընդունելի է:
Սանահինի հայկական վանական համալիրի վերականգնման ծրագիրը, որն արժե 90 մլն դրամ (շուրջ 245,6 հազար դոլար) մեկնարկում է 2012 թ.-ին: Հաշվի առնելով այն, որ վանական համալիրը 1999 թ.-ից գտնվում է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում, ապա համալիրի հետ կապված բոլոր հարցերը հատուկ մոտեցում են պահանջում, մասնավորապես հուշարձանի վերականգնման կամ վերակառուցման հարցում ցանկացած միջամտության համար հարկավոր է միջազգային փորձաքննություն անցկացնել:
Գանձասար մենաստանը եզերող պատի վերականգնումը նախաձեռնվել էր ռուսաստանաբնակ հայ ձեռներեց Լևոն Հայրապետյանի կողմից և իրականացվում է նրա անձնական միջոցներով։ Տրավերտինից պատրաստված սալիկներով պատի երեսապատումն իրականացվում է նույն հանքավայրից հանվող նյութերով, որտեղից հանվել է քարը, որից կառուցվել է XIII դարի եկեղեցին:
Վերականգնման աշխատանքների նախաձեռնողները հայտարարում են, որ աշխատանքներն իրականացվում են 20-րդ դարի 80-ականների կառուցված քանդվող պատի ամրացման նպատակով և չեն խախտում ճարտարապետական համալիրի ստեղծագործական ամբողջականությունը:
Աշխատանքների անցկացմանն իր համաձայնությունն է տվել Հայ Առաքելական Եկեղեցու Արցախի թեմի առաջնորդ Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանը: -0-
