ԵՐԵՎԱՆ, 7 փետրվարի. /Նովոստի-Արմենիա/. Հաճախ սկսնակ ներդրողները, ովքեր ցանկանում են այլընտրանք գտնել բանկային ավանդներին, կանգնում են երկընտրանքի առաջ. ինչպես և որտեղ է ձեռնտու ներդնել գումար, որպեսզի չկորցնել այն և չդառնալ ֆինանսական կեղծարարների կասկածելի սխեմաների պատանդը: Բացի ակնհայտ ֆինանսական բուրգերից, կան ֆինանսական միջոցների ներդրման շատ այլ սխալ միջոցներ, որոնցից պետք է հրաժարվել: Հաշվի առնելով գոյությոն ունեցող պրակտիկան` «Նովոստի-Արմենիա» գործակալությունն առաջարկում է իր ընթերցողներին ծանոթանալ անձնական ֆինանսների փորձագետների խորհուրդներին, ովքեր կհուշեն, թե որտեղ չպետք է գումար ներդնեն սկսնակ ներդրողները:
Որևէ քայլ ձեռնարկելուց առաջ հիշեք, որ ներդրողի հիմնական կանոնը դիվերսիֆիկացիան է: Դա նշանակում է, որ փողերը ներդրվում են տարբեր ներդրումային գործիքների մեջ, այլ ոչ թե մեկի, անգամ եթե այն թվում է ամենաշահավետն ու հուսալին:
Օրինակ, դուք ինչ-որ տեղ կարդացել եք, որ խոշորագույն ընկերությունների կորպորատիվ պարտատոմսերը ցածր ռիսկ ունեցող լավագույն տարբերակն են ներդրողի համար: Սակայն դա չի նշանակում, որ պետք է ծախսել ամբողջ գումարն այդ պարտատոմսերը գնելու համար: Կան նաև այլ` ոչ պակաս հուսալի գործիքներ, օրինակ` փորձառու վերլուծաբանների, ֆոնդային բիրժայի մասնակիցների կողմից մշակված կառուցվածքային պրոդուկտները, որոնք առաջարկվում են բազմաթիվ ներդրումային ընկերությունների և բանկերի կողմից: Հետևեք «Չդնել բոլոր ձվերը մեկ զամբյուղի մեջ» սկզբունքին, և երբեք ականատեսը չեք դառնա, թե ինչպես է մեկ «հուսալի» գործիքի մեջ ներդրված ձեր ունեցվածքը փոշիանում։
1. Ֆորեքսը և արժութային գործառնությունները
Ֆորեքս հարթակում արժույթի հետ սպեկուլյատիվ գործողությունների գովազդը բավականին գրավիչ տեսք ունի։ Ունենալով ընդամենը 100–200 դոլար և արժույթի առուվաճառքի վրա տարեկան 300-400% վաստակելու հեռանկարը ծանրակշիռ փաստարկ է։ Իրականում Ֆորեքսը բավականին բարդ ֆինանսական գործիք է, նրա հնարավորություններից ճիշտ օգտվել կարող են միայն շատ փորձառուները։ Գիտակցաբար Ֆորեքսում ֆինանսական դրույքներ կատարելու համար հարկավոր է սովորել, ընդ որում ոչ մեկ կամ երկու ամիս։ Միաժամանակ, արժութային լոտի իրական մեծությունը հարթակում սկսվում է 100 հազար դոլարից։ Այդ պատճառով Ֆորեքսում շատ են պարտվում։ Ըստ վիճակագրության, թրեյդերների միայն 11-25% է գումար վաստակում Ֆորեքսում։ Մնացած հաճախորդների 75-89% –ը կորցնում են իրենց ներդրած միջոցները։
2. Գործարքներ բորսայում` լեվերիջով
Շատ հեշտ է սխալվել` ձեռք բերելով, ձեր կարծիքով, հեռանկարային ընկերությունների բաժնետոմսեր, այն էլ բրոքերի կողմից տրամադրված լեվերիջով ։ Եթե դուք նախատեսում եք ստանալ պասիվ եկամուտ (այսինքն ցանկանում եք, որպեսզի գումարն «աշխատի» առանց ձեր մասնակցության), ավելի լավ է ուսումնասիրեք կոլեկտիվ ներդրումների շուկան (երկու կամ ավել անձանց համատեղ ներդրումները)։ Ընտրեք, օրինակ, կառուցվածքայնացված պրոդուկտներ, որտեղ դուք ստանում եք ֆիքսված եկամուտ` ավելի շատ գումար վաստակելու հնարավորությամբ շուկայական որոշակի պայմանների համընկնման դեպքում։ Իսկ ձեր խնդիրն է ընտրել ներդրումային կամ կառավարող ընկերություն` լավ հեղինակությամբ, որը կառաջարկի որակյալ և հետաքրքիր պրոդուկտ։ Դա կարելի է անել` վերլուծելով տեղեկատվական դաշտը, և դա շատ ավելի դյուրին է, քան ուսումնասիրել բորսայում ինքնուրույն ներդրում անելու բոլոր նրբությունները։
3. Կրիպտոարժույթ և ICO
Կրիպտոարժույթն ու հնարավոր բոլոր ICO–ներն այսօր ևս մեկ գործիք են սպեկուլյանտի համար, ով գումար է վաստակում արժեքի կտրուկ տատանումների վրա։ Եվ, իհարկե, խոսք անգամ լինել չի կարող ներդրումների հուսալիության մասին այդ անապահով և չվերահսկվող շուկայում։ Պակաս ռիսկային չեն ներդրումները տոկենների մեջ, որոնք տեղաբաշխվում են կրիպտոբորսաներում բազմաթիվ ICO նախագծերի ընթացքում։ Դեռևս վիճակագրությունը սփոփիչ չէ. ICO նախագծերի թիվը, որտեղ ներդրողները գումարներ են կորցրել, մի քանի անգամ գերազանցում է հաջող նախագծերի թիվը։
4. Ոսկի և ոսկյա զարդեր
Ոսկին, ոսկե զարդերն ու կոլեկցիոն մետաղադրամները հաջորդ ակտիվն են, որոնք հարկավոր է բացառել ներդրումային նախագծերից և չներդնել որևէ գումար։ Ոսկյա զարդերի վաճառքից կարելի է ստանալ միայն այն արժեքը, որով գնահատվում է այսպես կոչված «լոմը»։ Նույնը վերաբերում է նաև ներդրումային մետաղադրամներին, որոնք վաճառվում են բանկերում և ինտերնետային հատուկ աճուրդներում։ Պետք է հիշել, որ այդ մետաղադրամի գնի մեջ (մոտ 70-80%) ներառված է ոսկերչի աշխատանքի արժեքն ու վաճառողի միջնորդավճարը։ Եթե, ամեն դեպքում, որոշել եք գնել նման մետաղադրամներ` ապա միայն հաշվի առնելով այն, որ դրանք կհաջողվի վաճառել հենց կոլեկցիոների, որն ըստ արժանվույն կգնահատի և′ մետաղադրամի հազվագյուտությունը, և′ դրա գեղարվեստական գրավչությունը։
5. Անշարժ գույք
Մի′ շտապեք գումար ներդնել երկրորդական շուկայում անշարժ գույքի գնման մեջ, բացի սեփական կարիքների համար անշարժ գույք ձեռք բերելուց։ Այս ակտիվի ներդրումային գրավչությունը չափազանց կասկածելի է և վաղուց դադարել է պահանջված լինել ներդրողների շրջանում։ Քանի որ, եթե անգամ հնարավոր լինի բնակարանը դիտարկել` որպես այն վարձով հանձնելու աղբյուր, ապա պետք է պատրաստ լինել, որ նման, եթե կարելի է այդպես ասել, ներդրման գումարի վերադարձի ժամկետը (հաշվի առնելով բոլոր ծախսերն ու հարկերը), կկազմի առնվազն 15–20 տարի (լավագույն դեպքում)։ Միակ բացառությունը կարող է դառնալ կոմերցիոն անշարժ գույքը, սակայն այդ դեպքում ներդրողը պետք է կոմպետենտ լինի բիզնեսի հարցերում, որպեսզի չգնի խանութ, որը կարող է սնանկանալ մեկ տարի հետո մոտակայքում բացված առևտրի կենտրոնի պատճառով։
6. Ներդրումներ սթարթափերում
Երիտասարդ ընկերությունների համաներդրող դառնալն այսօր շատ դյուրին է։ Սակայն, կրկին, գրավիչ հեռանկարները, որոնք մշակում է սթարթափ–նախագծերի հեղինակներից յուրաքանչյուրը, միշտ չէ, որ դառնում է իրականություն։ Որևէ երաշխիք այստեղ չկա։ Իսկ ներդրած միջոցները բավականին հեշտ է կորցնել։ Վենչուրային ներդրումներն իսկապես սկսնակների համար չեն։
Ամփոփում
Գումար կառավարելը ծանր գործ է, որը պահանջում է թողարկող ընկերությունների ֆինանսական դրության մասին մեծ ծավալի տեղեկատվության, ներդրումային գործիքների, շուկայի միտումների և այլնի ամենօրյա վերլուծություն։
Իսկ ներդրումները միշտ պարունակում են ռիսկեր։ Սակայն ինչպես ասում են` ռիսկն ազնիվ գործ է։ Սակայն ինչու՞ է այն ավելացնել` գնելով կամ ներդնելով գումար ակտիվներում, որոնք պոտենցիալ կերպով չեն կարող բերել բավարար եկամուտ, չեն կարող ծառայել ներդրողի ֆինանսական կայունության և անկախության հուսալի հիմք։
Այդ պատճառով մի′ շտապեք։ Ներդրեք ձեր խնայողությունները խելամտորեն` աստիճանաբար ձևավորելով ձեր ներդրումային պորտֆելը, որը բաղկացած է տարբեր ակտիվներից և գործիքներից։
Նյութը պատրաստվել է ԱՄԻ «Նովոստի–Արմենիա»–ի և ՀՀ կենտրոնական բանկի Սպառողների շահերի պաշտպանության և ֆինանսական կրթման կենտրոնի (www.abcfinance.am) «Ֆինանսական գրագիտություն» համատեղ նախագծի շրջանակում: -0-
