ԵՐԵՎԱՆ, 1 սեպտեմբերի./Նովոստի–Արմենիա/. ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի պաշտոնական կայքը նախօրեին հրապարակեց շնորհավորական ուղերձ ՀՀ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի ծննդյան օրվա կապակցությամբ։
«Հեռախոսազրույցի ընթացքում Վլադիմիր Պուտինը ջերմորեն շնորհավորեց Հայաստանի նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին ծննդյան օրվա կապակցությամբ», – նշվում է
կայքում։
Դրան ի պատասխան` հայկական սոցցանցերում միանգամից հայտնվեց գրառում. «Քոչարյանը գնել է ՌԴ նախագահի կայքն ու վճարել նրա մամուլի ծառայությանը շնորհավորական ուղերձը հրապարակելու համար»։
Իսկ ո՞րն է խնդիրը
Երկրի նախկին նախագահին ուղղված մեկ այլ երկրի նախագահի շնորհավորական ուղերձն ինքնին կարող էր աննկատ մնալ, եթե չլիներ Հայաստանում ստեղծված քաղաքական իրավիճակը։ Բանն այն է, որ Քոչարյանը, ով 1998–2008 թթ.–ին զբաղեցրել է ՀՀ նախագահի պաշտոնը, նոր իշխանությունների գալուն պես միանգամից դարձավ քրեական գործի դերակատար։ Վերջին օրերին հասարակական դժգոհության ալիքի ֆոնին Քոչարյանը հայտարարեց, որ վերադառնում է մեծ քաղաքականություն ու մտադիր է մասնակցել առաջիկա խորհրդարանական ընտրություններին։
Երևանի ընդհանուր իրավարության դատարանը հուլիսի 27–ի գիշերը որոշեց երկու ամսով կալանավորել ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին «Մարտի 1»–ի գործով։ Նա մեղադրվում է սահմանադրական կարգը տապալելու մեջ` այլ անձանց հետ նախնական համաձայնությամբ։ Որպես մեղադրյալ ներգրավված է նաև ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Յուրի Խաչատուրովը, ով ազատ է արձակվել 5 մլն դրամ գրավի դիմաց, և ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Միքայել Հարությունյանը, ով այս պահին հետախուզման մեջ է։
Վերաքննիչ դատարանն օգոստոսի 13–ին բավարարեց Քոչարյանի փաստաբանների` կալանքի փաստը բողոքարկելու միջնորդությունը։ Միջնորդությունը բավարարվեց` հաշվի առնելով նախկին նախագահի անձեռնմխելիությունը։ Քոչարյանն ազատ արձակվեց դատարանի դահլիճից։ Վճռաբեկ դատարանն օգոստոսի 21–ին ստացավ Գլխավոր դատախազության բողոքը Վերաքննիչ դատարանի` Քոչարյանին ազատ արձակելու որոշման հարցով։ Բողոքը կուսումնասիրվի երեք ամսվա ընթացքում։
Պաշտոնական Կրեմլի պարզաբանումները
Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը լրագրողների խնդրանքով մեկնաբանել է Պուտինի և Քոչարյանի հեռախոսազրույցը:
«Դուք գիտեք, որ երկար տարիների ընթացքում Պուտինը և Քոչարյանը մտերիմ հարաբերություններ են պահպանում, որոնք առնչություն չունեն Հայաստանում կատարվող որևէ իրադարձության հետ»,- ասել է Պեսկովը:
Պատասխանելով այն հարցին, թե արդյոք ռուս առաջնորդը Քոչարյանի հետ քննարկել է Հայաստանի նախկին նախագահի քրեական հետապնդման հարցը, մամուլի խոսնակը հակիրճ պատասխանել է` ոչ:
Համընկնու՞մ
Նախօրեին ռուսական լրատվամիջոցներն իրազեկ աղբյուրների հղումով տեղեկություն են տարածել, որ Մոսկվան կմերժի Երևանին Հայաստանի պաշտպանության նախկին նախարարի արտահանձնման հարցում: Մոսկվան Երևանից պաշտոնական հարցում է ստացել Հայաստանի ՊՆ նախկին նախարար Միքայել Հարությունյանին Երևանում 2008 թվականի մարտի 1-ի իրադարձությունների գործի շրջանակում հանձնելու վերաբերյալ:
«Միջազգային հետախուզման մեջ գտնվող Հայաստանի պաշտպանության` նախկին նախարար Հարությունյանին հանձնելու հարցում է ստացվել ՌԴ իրավապահ մարմիններում, և ներկայում այն գտնվում է դիտարկման փուլում»,- հայտնել է Ինտերֆաքս գործակալության զրուցակիցը:
«Նախնական որոշում է կայացվել, որ արտահանձնման հարցում կմերժվի, քանի որ հաստատվել է, որ Միքայել Հարությունյանը 2002 թվականից ունի ռուսական անձնագիր»,- ասել է աղբյուրը, հիշեցնելով, որ ըստ Սահմանադրության, Ռուսաստանի քաղաքացիները չեն հանձնվում օտար երկրներին, այդ թվում` նրանց քրեական պատասխանատվության ենթարկելու համար:
Լայֆհաք քաղաքագետների համար
Մինչ հայ քաղաքագետները և քաղաքական գործիչները չեն մեկնաբանում Պուտինի շնորհավորանքը Քոչարյանին, «Նովոստի-Արմենիա» գործակալությունը որոշել է ներկայացնել այս իրավիճակի երեք հնարավոր տարբերակ:
Չեզոք. հաշվի առնելով երկար տարիներ երկու բարեկամ երկրներ ղեկավարող երկու նախագահների երկարատև ու սերտ հարաբերությունները` բավականին նորմալ է, որ նրանցից մեկը որպես բարեկամական ժեստ շնորհավորել է նախկին գործընկերոջը:
Դրական. Պուտինի պես քաղաքական գործչի շնորհավորանքները, հատկապես բարեկամական և ռուս-հայկական ռազմավարական գործընկերության համատեքստում, կարող են խոսել ռուսական կողմի` Քոչարյանին Հայաստանում առաջիկա խորհրդարանական ընտրություններում սատարելու պատրաստակամության մասին: Դա կարող է դիտարկվել նաև որպես յուրահատուկ իմպուլս ՀՀ նոր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա կողմց անցկացվող քաղաքականության հանդեպ:
Բացասական. Այդ իրադարձությունը կարելի է դիտարկել որպես Հայաստանի ներկա իշխանությունների վրա ճնշում գործադրելու փորձ, մասնավորապես, ներկա հայ-ռուսական հարաբերությունների, երկրում սպասվող խորհրդարանական ընտրությունների ու երկկողմ հարաբերությունների զարգացման վեկտորի պահմանման համատեքստում: Նման հայտարարությունը նաև որոշակի մեսեջներ է պարունակում ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում, մասնավորապես ,Պուտին-Ալիև սպասվող հանդիպման համատեքստում:
Սեպտեմբերյան ծրագրերը
Մինչ հայ հասարակությունը փորձում է հասկանալ նախկին նախագահին շնորհավորելու պատճառները, Ռուսաստանի նախագահի պաշտոնական կայքը հայտարարություն է տարածում, որ սեպտեմբերի 1-ին Սոչիում կայանալու է ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հանդիպումը, ով գտնվելու է Ռուսաստանում պաշտոնական այցով: Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպման մասին հայտարարություն դեռ չկա:-0-